تعیین نیاز آبی الگوی کشت غالب دشت اردبیل بر اساس آمارهای به روز هواشناسی

یکی از راه کارهای مدیریتی، برنامه ریزی آبیاری است که اساس آن تعیین نیاز آبی دقیق است. اساس تعیین نیاز آبی در دشت اردبیل استفاده از اطلاعات خروجی نرم افزار NETWAT است. اطلاعات این نرم افزار به دلیل نیاز به به روزرسانی اطلاعات اقلیمی، نادیده گرفتن اقلیم های کوچک در برخی از دشت ها و حوزه های آبریز (از جمله در دشت اردبیل)، در نظر نگرفتن برخی کشت های مهم در دشت و ایجاد پایگاه های اطلاعات جدید در سال های اخیر، باید مورد بازبینی مجدد قرار گیرد. این تحقیق در دشت اردبیل و نیاز آبی الگوی کشت غالب دشت شامل محصولات گندم، جو، سیب زمینی، یونجه و لوبیا به روش پنمن-مانتیث فائو و توسط نرم افزار CROPWAT محاسبه شد. تبخیر و تعرق پتانسیل دشت با استفاده از اطلاعات اقلیمی سه ایستگاه سینوپتیک اردبیل، آبی بیگلو و نمین و ایستگاه های باران سنجی کوزه تپراقی، گیلانده و سامیان استخراج شد. اطلاعات مورد نیاز خاک دشت با استفاده از ۲۲ نقطه در سطح دشت تهیه شد. نتایج نشان داد که پهنه بندی نیاز خالص آبیاری، دشت اردبیل را به سه قسمت مجزا از این حیث تقسیم بندی می کند. قسمت شمال و بخشی از جنوب قسمت پرمصرف، قسمت شرق و جنوب شرقی کم مصرف و غرب و بخش هایی از مرکز به صورت مصرف متوسط تقسیم بندی شده است. نتایج نشان داد که اگر برای محصولات گندم، جو، سیب زمینی، یونجه و لوبیا، به جای استفاده از اطلاعات نقطه ای یا منطقه ای از میانگین کل دشت استفاده شود، به ترتیب در بخش پرمصرف حدود ۱۸، ۲۰، ۲۱، ۲۳ و ۲۲ درصد کم آبیاری و در بخش کم مصرف حدود ۵۸، ۸۶، ۴۹، ۵۸ و ۴۸ درصد بیش آبیاری اتفاق می افتد. هم چنین، نتایج نشان داد که استفاده از اعداد خروجی نرم افزار NETWAT باعث کاهش دقت مدیریت آب دشت اردبیل خواهد شد.

Keywords:

سند ملی آب , سیب زمینی , نیاز خالص آبیاری , CROPWAT , NETWAT