سبک شناسی مقایسه ای مثنوی های مصیبت نامه و منطق الطیر عطار و مثنوی معنوی (مطالعه موردی: شگردهای شعری)

یکی از محک ها و ابزارهای بررسی عناصر تصویرآفرین، دانش سبک شناسی است که در آن، بررسی و سنجش ابزارهای ادبی و عنصرهای بلاغی موجود در زبان شاعران، یکی از شیوه های دقیق و متریک برای شناخت و ترسیم تصویرهای شعری است. این مطالعه که به روش کمی آماری انجام شده است، نخست به بررسی آماری و مقایسه ای دو گروه از صناعات ادبی منفرد (تشبیه، کنایه، استعار ه مصرحه، استعاره مکنیه و ایهام) و ترکیبی (استعاره کنایه، استعاره ایهامی کنایه و استعاره ایهامی کنایه تشبیهی) در پانصد بیت از دو مثنوی منطق الطیر و مصیبت نامه و سپس در همین مقدار، از مثنوی معنوی و سپس تحلیل آن ها می پردازد. نتیجه پژوهش، نشانگر برتری بلاغت مثنوی مصیبت نامه در بین سه مثنوی، از منظر به کارگیری شگردهای ترکیبی است. مثنوی معنوی با احتساب مجموع شگردهای منفرد، بالاتر از دو اثر دیگر قرار می گیرد؛اما در بخش به کارگیری شگردهای ترکیبی، پایین ترین بسامد را دارد. منطق الطیر در بخش صناعات منفرد، کم بسامدترین اثر است و پایین تر از دو اثر دیگر قرار می گیرد و در بخش شگردهای ترکیبی، پس از مصیبت نامه و بالاتر از مثنوی معنوی دیده می شود؛ اما در بخش مجموع شگردهای منفرد و ترکیبی، پایین تر از دو مثنوی دیگر مشاهده می شود.

Keywords:

Style , Single Literary Techniques , Combined Techniques