تاثیر خشکی برتنوع گونه راش شرقی با استفاده ازنشانگر مولکولی ریزماهواره و ایزوآنزیم پراکسیداز

راش شرقی یکی از مهمترین گونه­های پهن­برگ جنگل­های هیرکانی بوده و قابلیت سازگاری فنوتیپی و ژنتیکی این گونه به تغییرات اقلیمی اهمیت بسیاری دارد. تعیین کمیت و ارزیابی تنوع ژنتیکی بین و درون جمعیت­های گونه راش این امکان را فراهم می­کند تا تنوع جمعیت­ها به بهترین نحو حفظ و نگهداری شود. این پژوهش روی درختان بالغ چهار جمعیت (منطقه) مختلف از این گونه در دو گرادیان شاخص خشکی از غرب به شرق و ارتفاع پایین­بند به بالابند در جنگل­های هیرکانی (جنگل شفارود گیلان، جنگل خیرودکنار پایین­بند و بالابند مازندران و جنگل شصت کلاته گلستان) انجام شد. بررسی تنوع ژنتیکی و اکوتیپی در جمعیت های مادری به کمک هفت نشانگر ریزماهواره و یک نشانگر بیوشیمیایی انجام گردید. نتایج حکایت از تنوع بالا در تمام جمعیت­ها به­ویژه جمعیت شصت­کلاته گلستان داشت. نتایج آنالیز واریانس مولکولی با نشانگر ریزماهواره SSR نشان داد که ۷۷ درصد از کل تنوع مربوط به درون جمعیت­ها و ۲۳ درصد مربوط به بین جمعیت­ها بود. نتایج این تحقیق نشان داد که وجود تنوع ژنتیکی بیشتر در درون جمعیت­های راش جنگل­های هیرکانی حکایت از پایه ژنتیکی قوی آنها برای سازگاری با شرایط محیطی داشته و ممکن است سازگاری کوتاه مدت به تغییرات اقلیمی را تسهیل نماید. از سوی دیگر وجود تنوع ژنتیکی بالاتر در منطقه شصت کلاته نسبت به سایر مناطق، نشان­دهنده وجود نیروهای تکاملی قوی­تر برای سازگاری درختان با شرایط محیطی منطقه است. همچنین جریان ژنی بیشتر در جمعیت های دگرگشن راش شرقی باعث تمایز ژنتیکی کم بین جمعیت­ها در گرادیان شاخص خشکی جنگل­های هیرکانی شده است.

تاثیر خشکی برتنوع گونه راش شرقی با استفاده ازنشانگر مولکولی ریزماهواره و ایزوآنزیم پراکسیداز Keywords:

diversity , Drought gradient , Fagus orientalis , Molecular and biochemical markers