بررسی تغییرات جمعیت زنبورTrioxys pallidus پارازیتوئید شته سبز گردو در استان قزوین

زنبور پارازیتوئید T. pallidus (Hall.) در اغلب مناطق گردوکاری به عنوان یکی از مهمترین دشمنان طبیعی شته سبز گردو مشاهده می شود. متاسفانه در سالهای اخیر که سمپاشی باغها و درختان گردو مرسوم شده، اثراتی منفی روی جمعیت این زنبور به جا گذاشته است. در سال ۱۳۸۰ به منظور بررسی تغییرات جمعیت، زمان ظهور، اوج پرواز و مقایسه میزان جمعیت این زنبور در مناطق دشت و کوهپایه قزوین نمونه برداری از دو باغ گردو به طور هفته ای انجام گرفت. در هر باغ ۸ درخت به طور تصادفی انتخاب و در هر بار از هر درخت ۷ برگ در جهات مختلف انتخاب شد و شته های مومیایی شده پس از شمارش با برگ جدا و در تشتکهای شیشه ای مخصوص نگهداری شدند تا  زنبورها خارج شوند. از میان زنبورهای خارج شده تعدادی هیپرپارازیت نیز مشاهده می شد که در نظر گرفته نشدند و تنها زنبور T. pallidus مورد شمارش قرار گرفت. میانگین تعداد زنبور در برگها در میان  ۸ درخت محاسبه شد. با استفاده از روش آزمون T جمعیت دو منطقه مورد مقایسه قرار گرفت که دارای اختلاف معنی داری بود. مشاهده اولین شته های مومیایی شده در منطقه دشت مصادف با اوایل اردیبهشت ماه و در منطقه کوهپایه برابر با اواسط اردیبهشت بود. نمونه برداری تا آخر مهر ماه ادامه داشت. در طول تابستان زنبورها در حالت دیاپوز به سر برده و در اواخر شهریور دیاپوز تعدادی از زنبورها که در پتری دیش نگهداری می شدند شکسته شد، ولی بیشتر آنها در حالت دیاپوز باقی ماندند.

Keywords:

شته سبز گردو , دشمنان طبیعی , گردو Trioxys pallidus , Chromaphis juglandicola