بررسی بیماری زغالی بلوط در جنگل های بلوط دچار خشکیدگی استان ایلام

DOI: ۱۰.۲۲۰۹۲/IJFRPR.۲۰۱۸.۱۱۷۱۲۹ DOR: ۹۸.۱۰۰۰/۱۷۳۵-۰۸۵۹.۱۳۹۷.۱۶.۱.۳۱.۱.۱۵۷۶.۱۶۰۵ در سال های گذشته خشکیدگی های درختان بلوط به طور گسترده ای در جنگل های زاگرس و به ویژه در استان ایلام روی داده است و بیماری زغالی بلوط طغیان کرده و موجب آسیب به درختان بلوط شده است. این تحقیق به منظور شناسایی قارچ های بیماری زا، اثبات بیماری زایی و بررسی رفتار بیماری زایی آنها طی سال های ۱۳۹۴-۱۳۹۱ در سطح جنگل های استان ایلام اجرا شد. پس از جنگل گردشی و بازدیدهای میدانی متعدد در سطح جنگل های استان، نمونه های متعددی از نسوج آلوده درختان بلوط ایرانی جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل شد. سپس نمونه ها کشت شده و عوامل بیماری زا با استفاده از صفات مورفولوژیک و کلیدهای معتبر قارچ شناسی شناسایی شد. به منظور اثبات بیماری زایی قارچ های شناسایی شده، اقدام به مایه زنی آنها به نهال های دوساله بلوط گردید. در مرحله نهایی رفتار بیماری زایی قارچ ها بررسی شد. نتایج نشان داد که قارچ های عامل بیماری زغالی در جنگل های استان ایلام شامل Biscogniauxia mediterranea و Obolarina persica می باشند. قارچ های مذکور سبب بیماری نهال های بلوط مورد آزمایش و خشکیدگی قسمت های بالاتر از محل مایه زنی شدند. بررسی رفتار بیماری زایی این قارچ ها نشان داد که آلودگی آنها از محل مایه زنی شروع شده و انتشار آنها در چوب علاوه بر گسترش طولی، به صورت عرضی و شعاعی به سمت مغز چوب است، به­طوری که آوندهای چوبی و آبکش را درگیر می­کند. با توجه به اثبات بیماری زایی این قارچ ها و تاثیر آنها در ضعف و خشکیدگی درختان بلوط ایرانی، می توان با انجام عملیات آبخیزداری از وقوع تنش خشکی که زمینه ساز تهاجم این قارچ هاست، جلوگیری کرد و با حذف درختان کاملا آلوده و خشک مانع گسترش عامل بیماری در منطقه شد.

بررسی بیماری زغالی بلوط در جنگل های بلوط دچار خشکیدگی استان ایلام Keywords:

بیماری زغالی , جنگل های ایلام , زوال بلوط