مطالعه پیشینه مذهبی-تاریخی نماز عطیه بر پایه منابع برجای مانده از دوره آل بویه

نماز عطیه یا نماز جعفر طیار یکی از نماز­های شناخته شده مسلمانان و منسوب به جعفر طیار، برادر امام علی (ع) است. با وجود آنکه روایت­های مذهبی به­خوبی در ارتباط با این نماز مطالبی را بیان کرده­اند؛ اما تاکنون اهمیت این نماز از حیث آثار مادی به­جای­مانده از آن مورد مطالعه قرار نگرفته است. از همین روی ضرورت دارد پرسش­هایی همچون اهمیت و جایگاه این نماز در نگاه مسلمانان صدر اسلام و نمودهای مادی آن مورد مطالعه قرار گیرد. هدف اصلی این پژوهش بررسی و مطالعه اهمیت نماز عطیه در قرون اولیه اسلامی است که بر پایه بررسی استنادات منابع مذهبی، تاریخی و برخی شواهد باستان­شناسی صورت می­پذیرد. در نتیجه این پژوهش چنین مشخص می­شود که نماز عطیه نه­تنها از نماز­های بسیار معتبر محسوب می شود و به­دفعات در منابع مکتوب بدان اشاره شده است؛ بلکه در برخی از کتیبه­های چوبی به­کاررفته در دوره آل­بویه نیز می­توان نمودی از آن را ملاحظه کرد که به سفارش امیر عضد­الدوله دیلمی ساخته شده بودند. با توجه به این موارد چنین می­توان بیان کرد که این نماز از قرون اولیه اسلامی به ­بعد، جایگاهی ویژه نزد بسیاری از مردم عادی و حتی حاکمان وقت، داشته است.

Keywords:

نماز عطیه , اسلام , منابع مکتوب , آل بویه