بررسی روند ذخیره کربن لاشبرگ و خشک دار ریز در لایه کف جنگل های شهرستان مریوان
Publish place: Forest Research and Development، Vol: 10، Issue: 3
Publish Year: 1403
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 87
This Paper With 19 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- I'm the author of the paper
Export:
Document National Code:
JR_JFRD-10-3_002
Index date: 1 October 2024
بررسی روند ذخیره کربن لاشبرگ و خشک دار ریز در لایه کف جنگل های شهرستان مریوان abstract
مقدمه و هدف: جنگل های زاگرس دارای خدمات بوم سازگانی متنوع بوده و از نظر بومشناسی، اقتصادی و اجتماعی دارای جایگاه ارزنده ای هستند و ذخیره کربن به عنوان یکی از خدمات ارزشمند تنظیمی بوم سازگان شناخته شده است. گونه های درختی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر ویژگی های خاک از طریق تولید لاشریزه بوده و نقش اساسی در چرخه کربن و ترسیب آن دارند. لاشبرگ و لاشریزه به عنوان راه ورود کربن به خاک جنگل، دارای اهمیت زیادی است. هدف از این پژوهش بررسی روند ذخیره کربن لایه کف (لاشبرگ و خشک دار ریز) در دو قطعهنمونه ثابت در جنگل های شهرستان مریوان استان کردستان (۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰) است.مواد و روش ها: برای اجرای پژوهش در هریک از مناطق گاران (توده قرق و حفاظت شده) و دوله ناو (تیپیک جنگل-های استان) یک قطعه نمونه یک هکتاری پیاده شد. بازه زمانی اجرای پروژه از سال ۱۳۹۸ تا پایان مهرماه سال ۱۴۰۰ بود. در پایان مهرماه هر سال، با پیاده کردن ۱۰ ریز قطعه نمونه ۵/۰ مترمربعی (قطعه نمونه های ثابت) در هر منطقه، اقدام به نمونه برداری لاشبرگ و خشک دار ریز شد. برای اندازه گیری زی توده و مقدار کربن نمونه های لاشبرگ و خشک دار ریز بر اساس استاندارد ASABE S۳۵۸.۲ (۲۰۱۰) به مدت ۲۴ ساعت در دستگاه آون در دمای ۱۰۴ درجه سانتیگراد قرار داده شدند و بعد از آن بلافاصله وزن خشک (زی توده) نمونه ها محاسبه شد. برای اندازه گیری درصد کربن آلی نمونه های لاشبرگ و خشک دار ریز از روش احتراق در کوره الکتریکی استفاده شد و نمونه ها به مدت چهار ساعت در دمای ۶۰۰-۵۵۰ درجه سانتیگراد قرار گرفته و پس از اندازه گیری درصد خاکستر محاسبه شد و در ادامه از ضرب درصد کربن در زی توده نمونه ها، وزن کربن برای هر ریز قطعهنمونه (به تفکیک لاشبرگ و خشک دار ریز) محاسبه شد؛ بنابراین نمونه های لاشبرگ و خشک دار ریز بلافاصله در عرصه توزین و بسته بندی شده و در آزمایشگاه زی توده ، درصد رطوبت، درصد کربن و مقدار ذخیره کربن آنها محاسبه شد. همچنین برای بررسی و مقایسه مولفه های مورد پژوهش در سه دوره نمونه برداری از آزمون مقایسه بین گروهی دانکن استفاده شد. آنالیز داده ها و مقایسه های آماری با استفاده از برنامه SPSS ۲۰ انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد که در رویشگاه گاران در سال های ۱۳۹۸، ۹۹ و ۱۴۰۰ زی توده لاشبرگ بهترتیب ۴۶/۴، ۸۹/۲، ۹۴/۴ تن در هکتار بود و میانگین زی توده لاشبرگ در رویشگاه گاران از دوله ناو بیشتر بود؛ همچنین وضعیت ذخیره کربن لاشبرگ رویشگاه گاران در سه سال پژوهش بهترتیب ۸۷۸/۱، ۲۱/۱ و ۰۰۹/۲ تن در هکتار برآورد شد و این مقادیر نسبت به رویشگاه دولهناو بیشتر بود. نتایج آزمون تجزیه واریانس دو طرفه نشان داد که اختلاف زی توده و ذخیره کربن در دو رویشگاه از نظر آماری معنی دار بود. همچنین میانگین زی توده نمونه های خشک دار ریز در رویشگاه گاران در سال های ۱۳۹۸، ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ بهترتیب ۴۵۶/۰، ۳۲۷/۰ و ۵۹۹/۰ تن در هکتار بود، در زمینه ذخیره کربن این نمونه ها در رویشگاه گاران در سال های موردبررسی به ترتیب ۲۱۴/۰، ۱۷۸/۰ و ۳۲۲/۰ تن در هکتار تایید شد و در مجموع ذخیره کربن نمونه های خشک دار ریز در رویشگاه گاران بیشتر از دوله ناو بود و این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود. از طرفی میانگین درصد کربن نمونه های لاشبرگ در قطعه نمونه گاران در سال ۱۳۹۸، ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ بهترتیب ۰۷/۴۲، ۲۲/۴۲ و ۰۳/۴۱ درصد بود و درصد کربن لاشبرگ کوچک در قطعه نمونه گاران بیشتر از دوله ناو بود. براساس آزمون تجزیه واریانس دوطرفه برای نمونه های خشک دار ریز درختان، برای مولفه های زی توده، ذخیره کربن و درصد کربن نمونه ها در سال های آماربرداری اختلاف معنی دار مشاهده شد، اما در زمینه رویشگاه و اثر متقابل سال× رویشگاه اثر معنی داری مشاهده نشد. درکل، در رویشگاه گاران ذخیره کربن لاشبرگ و خشک دار ریز بهترتیب ۰۹/۴ و ۴۶/۰ تن در هکتار برآورد شد که از دوله ناو (با مقادیر ۵۵/۳ و ۳۹/۰ تن در هکتار) بیشتر بود. بیشترین ذخیره کربن لاشبرگ بهترتیب در سال های ۱۴۰۰، ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ رخ داده بود. نتایج کلی نشان داد که مقدار زی توده و موجودی کربن لاشریزه درشت و کوچک در منطقه گاران ۱۴/۰ بیشتر از دوله ناو بود.نتیجه گیری: یافته های کلی پژوهش نشان داد که میانگین زی توده و ذخیره کربن برای لاشبرگ و خشک دار ریز در رویشگاه گاران از رویشگاه دوله ناو بیشتر بود و با توجه به اثر مثبت قرق بر مقدار زی توده و موجودی کربن لاشریزه درشت و کوچک (قطعهنمونه گاران)، در راستای مدیریت بهینه جنگل های موردبررسی و دیگر جنگل های مشابه، پیشنهاد می شود که در مناطق تخریبیافته اقدام به اعمال مدیریت قرق شود و با استفاده از احیاء و توسعه جنگل، مقدار ذخیره کربن لاشریزه درشت و کوچک را افزایش داد.
بررسی روند ذخیره کربن لاشبرگ و خشک دار ریز در لایه کف جنگل های شهرستان مریوان Keywords:
بررسی روند ذخیره کربن لاشبرگ و خشک دار ریز در لایه کف جنگل های شهرستان مریوان authors
Maziar Haidari
استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران
Yaghoub Iranmanesh
دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چار محال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شهرکرد، ایران
Mehdi Pourhashemi
استاد پژوهش، بخش تحقیقات جنگل، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
