انواع قنات، دانش بشری و استحصال منابع زیستی

از ابتدای پیدایش زمین ، ”آب” اساس و بنیاد زیست تمامی موجوداتزنده بوده است . ایران کشوری است که بر روی کمربند خشکی جهان قرارگرفته و همواره از دیرباز ایرانیان با معضل بزرگ کم آبی که تاثیرات عمیقی بر شیوه زندگی آنان داشته است ، روبه رو بوده اند، ازاین رو در حدود سه هزارسال پیش مردمی که در فلات ایران زندگی می کردند به واسطه کمبود آب، کمی بارندگی و رطوبت راهکارهایی جستجو کرده اند که ابداع نظامهای بهره برداری مختلف به ویژه قنات مهم ترین و کارآمدترین آنها است . قنات متداولترین سازه آبی است که از منابع آبهای زیرزمینی به نحو مطلوب بهره برداری می کند. براین اساس، قنات به علت کارایی مطلوب و مناسب به دیگر مناطق کر زمین گسترش یافته وآبزیرزمینی را در دسترساستفاده کنندگان قرار داده است . پژوهش حاضر با هدف شناسایی و بررسی دانش بومی قنات و طبقه بندی انواع قنات، می کوشد به این پرسش ها پاسخ دهد که ، قناتها به طورکلی با چه شاخصه های متفاوتی احداث شده اند و بر اساس معیارهای مختلف به چند دسته طبقه بندی می شوند؟ روش گردآوری پژوهش پیش رو به شیوه تاریخی در قالب مطالعات کتابخانه ای انجام شده و روش تحقیق نیز توصیفی - تحلیلی است . نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که قناتها را می توان به ۸ دسته کلی ؛ منشا آبدهی ، توپوگرافی زمین ، پراکندگی جغرافیایی ، ساختمان و فرم، طول، عمق ، آبدهی و نحوه بهرهبرداری طبقه بندی کرد.

Keywords:

منابع زیست محیطی , دانش استحصال منابع , منابع آبزیرزمینی , قنات , طبقه بندی