دانش بومی مدیریت تولیدمثل دامها در عشایر ایل سنگسری

مرتعداران ایران از سالیان دور تجارب بسیار ارزشمندی در زمینه دانش بومی مدیریت مراتع دارند که گویای فهم ، نگرش و یادگیری آنها از جهان پیرامون خود است . این اندوخته ها در واقع سرمایه جامعه عشایری ایران به شمار می رود که امروزه با تغییر شیوههای معیشت با خطر زوال مواجه است . لذا با توجه به ضرورت حفظ ومستند سازی دانش بومی عشایر، پژوهش حاضر از سال ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۱ در استان سمنان انجام شد. در این پژوهش ۷ طایفه از ایل سنگسری که تجربه طولانی مدت در زمینه مرتعداری و مدیریت چرای دام دارند، مورد بررسی قرار گرفتند. روش نمونه گیری کیفی ”هدفمند و نظری” بوده و مصاحبات از نوع عمیق با پرسش های باز و نیمه ساختار یافته پیرامون دانش بومی عشایر تا رسیدن به مرحله ” اشباع نظری" ادامه یافت . نتایج این بررسی نشان داد مدیریت زایش در گله که طی مراسم شه شان نروم و در بازه زمانی خاصی در شهریورماه به طور سنتی انجام می شود منطبق با اصول علمی بوده و حداکثر احتمال آبستنی گله و همزمانی به دنیا آمدن برهها را در پی خواهد داشت که به دنبال آن برنامه ریزی برای نگه داری از برهها و استفاده از علوفه در قشلاق راحت تر خواهد بود.

Keywords:

ایل سنگسری , دانش بومی , مدیریت زایش .