زمینه های اثرگذاری قصه های قرآنی در تحول اجتماعی با رویکرد رفتارگرایی اجتماعی

چکیده: بر مبنای نظریه رفتارگرایی اجتماعی، قصه­های قرآنی در تغییر رفتار و تحول جامعه موثر بوده و تلمیح به گزارش­های تاریخی سلف می­تواند زمینه تامین هدف رشدی دوره­های مختلف نزول را تامین کند. در این جستار دور­ه­های نزول قرآن به پنج دوره رشد پنهانی، استقرار دین، حضور علنی مسلمین، تشکیل و توسعه جامعه اسلامی و دوره تثبیت دین تقسیم بندی شده و  با روش توصیفی – تحلیلی، قصص قرآن به­عنوان یکی از مولفه­های تاثیر گذار در تحول تدریجی اجتماع عصر نزول مورد بررسی قرار می گیرد. به­نظر می­رسد موضوع این آیات در دوره اول در راستای دلگرمی پیامبر(ص) و بیان تکراری بودن تکذیب انبیاء در مکاتب گذشته می­باشد. دوره دوم نزول قرآن بیشترین نمود قصص قرآنی است که این مولفه با استناد به تقسیم بندی آیه ۲۹ سوره فتح نقش موازرتی و معاضدتی در راستای هدف استحکام دین را داشته است. در دوره سوم با شروع حضور علنی پیامبر(ص) در جامعه­ی اکثرا مشرک، شاهد نگاه ویژه حمایتی خداوند در راستای اقتدار آفرینی انبیاء هستیم. در دوره چهارم از عنصر داستان در تبیین بهتر فروع دین و تشویق مسلمین به جهاد استفاده شده و نهایتا در دوره پنجم سعی در آماده­سازی جامعه برای دوران پس از رسالت و جلوگیری از انحراف در قالب داستان شده است.

زمینه های اثرگذاری قصه های قرآنی در تحول اجتماعی با رویکرد رفتارگرایی اجتماعی Keywords:

نزول تدریجی , ترتیب نزول , قصص قرآن , مولفه های اجتماعی