تحلیل و ارزیابی خطر وقوع زلزله به منظور شناسایی محدوده های ایمن در شهرهای جلگه ای (نمونه موردی: شهر بابل) abstract
با توجه به آمار از میان انواع مخاطرات شناخته شده، شاید زلزله مخرب ترین و جدی ترین آن ها باشد که کشور ما را تهدید می کند. علیرغم پیشرفت های بشر در زمینه شناخت این پدیده تاکنون روشی جهت پیشگیری و یا پیش بینی آن یافت نشده است. طبیعت غیرقابل پیشگیری بودن زلزله، انسان را بر آن می دارد تا بکوشد در رویارویی با آن خود را تقویت نموده و از حجم ضایعات و تلفات بکاهد. عملکرد شهر از مهم ترین و بارزترین فضای تعامل انسان ها، در صورت بروز سانحه ای چون زلزله مختل شده و دیگر پویایی سابق را نخواهد داشت. هدف از انجام این پژوهش شناسایی
محدوده های ایمن در محلات شهر بابل برای مقابله با زلزله است. روش مطالعه حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و میدانی است. جامعه آماری در این پژوهش شامل شهروندان ساکن در محلات دوازده گانه شهر بابل بوده که حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران ۳۲۲ نفر تعیین گردیده است. برای ارزیابی
خطر وقوع زلزله و شناسایی
محدوده های ایمن از نرم افزارهای GIS و SPSS استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد بر اساس ۱۱ معیار کالبدی جهت شناخت درجه آسیب پذیری شهر، محدوده جنوب شهر بابل به دلیل نزدیکی بیشتر به گسل های منطقه، قدمت بالاتر ساختمان ها (متوسط ۳۰ سال)، بالا بودن درجه محصوریت و سطح اشغال بالاتر از سطح اشغال استاندارد از آسیب پذیری بالاتری نسبت به سایر نقاط شهر برخوردارند. بر اساس نتیجه آزمون کای اسکوئر شاخص دسترسی با میانگین ۳.۷۱ دارای بیشترین تاثیر و شاخص اجتماعی با میانگین ۲.۷۱ دارای کمترین تاثیر در مکان یابی نقاط امن شهر بابل بوده است. از میان شاخص های دسترسی، میدان ها و ترمینال ها با میانگین ۳.۹۱ بیشترین تاثیر را در مکان یابی نقاط امن داشته که با توجه به توزیع فضایی در سطح شهر بابل و ارتباط آن ها با سایر شاخص های دسترسی، بهینه ترین مکان هفت میدان ولایت، بسیج، کشوری، اوقاف،۱۷ شهریور، موزیرج و شهید بزاز تعیین شد. وضعیت ایمنی مکان های امن شهر بابل در برابر مخاطرات از بعد کاربری اراضی شهری دارای شرایط مطلوب تر و از بعد ساخت شهر دارای وضعیت آسیب پذیرتری است.
