سخن سردبیر(به مناسبت تولد پژوهش نامه علم سنجی)

نشریات به مثابه شریان های حیاتی هر رشته دانشگاهی محسوب می شوند که دانش موجود در آن حوزه را به جریان می اندازند، روابط علمی را برقرار می کنند، امکان به اشتراک گذاری دانش را فراهم می آورند، و در نهایت به توسعه علمی آن حوزه یاری می رسانند. اهمیت حضور نشریات علمی در یک حوزه به قدری زیاد است که به طور قطع باید از آنها به عنوان زیربنای تکامل و توسعه هر حوزه یاد کرد؛ چرا که نشریات زمینه های لازم را برای به اشتراک گذاری، انتقال و انتشار دانش موجود در یک حوزه فراهم می آورند و موجب می شوند پژوهشگران بعدی بتوانند با تکیه بر یافته های پژوهشگران پیشین، انجام پژوهش هایی جدید را در دستور کار قرار دهند و به این طریق، در پیشبرد علم، نقش آفرینی کنند. علم سنجی نیز به عنوان یک رشته دانشگاهی از این قاعده مستثنی نیست. پژوهشگران این حوزه همچون پژوهشگران هر حوزه دانشگاهی دیگر، به جریان دانش تخصصی و همچنین به اشتراک گذاری دانش با هم قطاران خود نیازمندند. با وجود این ضرورت ها، پژوهشگران این رشته در طول حیات دانشگاهی خود در کشور، از داشتن یک نشریه تخصصی علمی- پژوهشی محروم بودند. در این میان، متخصصان، دانشجویان و دانش آموختگان رشته علم سنجی، از مهم ترین کسانی بودند که در طول دوره حیات شش ساله این رشته در ایران، از نبود یک نشریه تخصصی علمی- پژوهشی علم سنجی به زبان فارسی، رنج می بردند. اگرچه در طی سالیان گذشته، تعداد معدودی از مقاله های این پژوهشگران، از آزمون داوری های علمی سایر نشریات علمی- پژوهشی و علمی- ترویجی حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی کشور موفق بیرون می آمدند و در نهایت نیز اجازه انتشار دریافت می کردند، اما واقعیت این است که شانس آنها برای انتشار مقاله در این نشریات، بسیار کم بود. در واقع، گستردگی دامنه موضوعی این نشریات و همچنین وجود برخی دیگر از محدودیت ها باعث می شد سردبیران محترم آنها ناچار شوند سهم اندکی از مقاله های هر شماره خود را به مقاله های حوزه علم سنجی اختصاص دهند. پیداست که این سهم اندک، با جمعیت قابل توجهی از پژوهشگرانی که امروزه در حوزه علم سنجی قلم می زنند تناسب نداشت و همواره انتشار مقاله های ارزشمند آنها را با تاخیرهای طولانی و حتی در مواردی با مشکلات جدی مواجه می کرد. البته در این میان، نباید تلاش های مفید نشریاتی همچون «نشریه علم سنجی کاسپین» در حوزه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را که از هیچ کوششی برای انتشار مقاله های پژوهشگران این حوزه فروگذار نکرده است، نادیده گرفت. هم اکنون که هم زمان با انتشار شماره ۳ «پژوهش نامه علم سنجی»، این نشریه توانسته است با دریافت درجه علمی- پژوهشی از کمیسیون نشریات علمی کشور در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای شماره های ۱ به بعد خود، به خانواده بزرگ نشریات علمی- پژوهشی علم اطلاعات و دانش شناسی کشور بپیوندند، فرصت را مغتنم شمرده و به تمامی پژوهشگران عرصه علم سنجی کشور، بویژه به اساتید، دانشجویان و دانش آموختگان این رشته تبریک می گویم. امیدوارم تولد این پژوهشنامه به عنوان نخستین نشریه علمی- پژوهشی علم سنجی کشور، در دانشگاهی که برای نخستین بار رشته علم سنجی در کشور نیز در آنجا متولد شده، بتواند شرایط لازم را برای انتشار مقاله های ارزشمند پژوهشگران این حوزه فراهم آورد و زمینه ساز توسعه بیشتر این رشته در کشور شود. در پایان لازم می دانم تشکر ویژه خود را از استاد بزرگوار و چهره ماندگار علم اطلاعات و دانش شناسی و علم سنجی کشور، جناب آقای دکتر جعفر مهراد که با وجود مشغله های فراوان، مسئولیت سردبیری شماره های ۱ و ۲ این نشریه را برعهده گرفتند و زحمات بی دریغی را در این راه متحمل شدند، ابراز دارم. بی تردید اگر رهنمودها و تلاش های بی شائبه این استاد بزرگوار در سرلوحه این نشریه قرار نمی گرفت، انتشار این نشریه با دشواری های بیشتری همراه می شد. امیدوار است این نشریه در ادامه راه نیز بتواند از توصیه ها و راهنمایی های ارزنده این استاد بزرگوار که عمری را بر سر راه توسعه علم و فرهنگ کشور صرف کرده اند بهره مند شود. همچنین امیدوار است سایر اساتید محترم و سردبیران فرهیخته نشریات علم اطلاعات و دانش شناسی کشور، این نشریه را از پشتیبانی ها و رهنمودهای ارزنده خود برخوردار سازند و آن را به عنوان یکی دیگر از دستاوردهای حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی، در جمع خود پذیرا باشند.