تحلیل جغرافیایی زمینه های شکست عملیات فروغ جاویدان و پیروزی عملیات مرصاد

برای مطالعه و بررسی جنگ ها و عملیات های نظامی در دوره های زمانی گوناگون و همچنین پی بردن به علل شکست ها و پیروزی ها در صحنه های نبرد، بایستی به عامل جغرافیا توجه ویژه ای نمود. عملیات فروغ جاویدان که از سوی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در سوم مردادماه سال ۱۳۶۷ و پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل متحد توسط جمهوری اسلامی ایران آغاز شده بود، با بسترها و عوامل جغرافیایی ارتباط تنگاتنگی دارد. به این معنا که علاوه بر راهبردها و تاکتیک های نظامی که حتما می بایست با در نظر گرفتن ویژگی های جغرافیایی منطقه طرح ریزی می شد، علل شکست سازمان در این عملیات و در سوی مقابل پیروزی عملیات مرصاد نیز پیوستگی مستقیم و قابل ملاحظه ای با عوامل جغرافیایی داشته است. از این جهت، پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای و مطالعات اسنادی قصد دارد به تحلیل جغرافیایی عملیات فروغ جاویدان بپردازد و به این پرسش پاسخ دهد که عوامل جغرافیایی چه نقشی در شکست عملیات فروغ جاویدان و پیروزی عملیات مرصاد داشته اند؟ بررسی ها و نتایج پژوهش نشان داده است که عوامل طبیعی و انسانی شامل توپوگرافی منحصربه فرد استان کرمانشاه و موقعیت دفاعی تنگه چهارزبر واقع در ۳۴ کیلومتری غرب کرمانشاه و همچنین ایجاد تراکم شدید انسانی و راه بندان سنگین توسط مردم جنگ زده در محدوده دشت حسن آباد و در محور جاده اسلام آباد غرب - کرمانشاه، از مهم ترین علل ناکامی سازمان و شکست عملیات فروغ جاویدان محسوب می شوند که درنهایت منجر به پیروزی عملیات مرصاد از سوی نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران گردید.

تحلیل جغرافیایی زمینه های شکست عملیات فروغ جاویدان و پیروزی عملیات مرصاد Keywords:

سازمان مجاهدین خلق , فروغ جاویدان , عملیات مرصاد , استان کرمانشاه , عوامل جغرافیایی