مطالعه ای بر اثربخشی طرحواره درمانی بر تحمل ابهام و تاب آوری در مادران کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی

کم توانی ذهنی (انگلیسی : (Intellectual disability یا »عقب ماندگی ذهنی « (به انگلیسی : (Mental Retardation اختلالی است که با عملکرد هوشی زیر حد طبیعی و اختلال در مهارتها ی انطباقی مشخص می گردد. کم توانی ذهنی از لحاظ آماری به این صورت تعریف می شود عملکرد شناختی که بر اساس آزمون استاندارد هوش، معادل دو انحراف معیار زیر میانگین جمعیت عمومی باشد. اختلال کم توجهی -بیش فعال ی یا نقص توجه -بیش فعالی ، در فرهنگ عامه بیش فعالی (به انگلیسی : (Attention deficit hyperactivity disorder و به اختصار ADHD، یک اختلال عصبی رشدی است که با اختلال عملکرد اجرایی و علائمی همچون نقص در توجه و تمرکز، بی احتیاطی ، بیش فعالی و تکانشگری که فراگیر، مخرب و در عین حال برای سن فرد غیرطبیعی هستند مشخص می شود. وجود کودک کم توان ذهنی در خانواده اثرات منفی و جبران ناپذیری بر والدین به ویژه مادران بر جای می گذارد. هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی طرحواره درمانی بر تحمل پریشانی و تاب آوری مادران دارای دانش آموزان کم توان ذهنی بود. در این پژوهش ۳۰ نفر از مادران دانش آموزان کم توان ذهنی شاغل به تحصیل در دانش آموزان استثنایی نواحی ۱ و ۲ تهران در سال ۱۴۰۲ به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. سپس به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش (بر اساس طرحواره درمانی ) قرار گرفتند. در مرحله بعد، تمامی شرکت کنندگان پرسشنامه تحمل پریشانی و مقیاس تاب آوری CD (کانر- دیویدسون) را تکمیل کردند و گروه آزما یش هشت جلسه ۲ ساعته آموزش طرحواره درمانی را دریافت کردند. گروه کنترل در طول مطالعه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. دادههای جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS۲۲ و با استفاده از شاخص های توصیفی ، تحلیل واریانس تک متغیره و چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . نتایج نشان داد که طرحواره درمانی بر تحمل پریشانی و تابآوری تاثیر معنی دار (۰۵/۰(P< دارد، به طوری که این درمان می تواند تحمل پریشان ی و تابآوری مادران را افزایش دهد. با توجه به نتایج به دست آمده می توان طرحواره درمانی را به عنوان روشی کارآمد برای افزایش تحمل پریشانی و تابآوری در مادرانی که دانش آموزان کم توان ذهنی دارند، توصیه کرد.

Keywords:

تحمل پریشانی , عقب ماندگی ذهنی , مادران , تاب آوری , طرحواره درمانی