بررسی تغییر در الگو و سطح مرگ و میر ناشی از سرطان و تاثیر آن در افزایش امید زندگی ایران در دو دهه اخیر (سال های ۱۳۷۹ و ۱۳۹۸)

مقدمه: بیش از یک دهه است که با افزایش فوت های ناشی از انواع سرطان ها، این علت به دومین علت فوت ایرانیان تبدیل شده است. در پژوهش حاضر، تغییرات در سطح و الگوی مرگ ناشی از سرطان ها در کشور و تاثیرات آن بر شاخص امید زندگی در بدو تولد مورد بررسی قرار گرفت. روش ها: در این مطالعه، داده های مرگ و میر کل و مرگ و میر ناشی از سرطان ها برای کل کشور بر حسب سن و جنسیت در سال های ۱۳۷۹ و ۱۳۹۸ از مطالعه جهانی بار بیماری ها (Global Burden of Disease یا GBD) در سال ۲۰۱۹ گرفته شد. پس از محاسبه میزان فوت بر حسب سن و جنسیت، با استفاده از تکنیک جدول عمر، امید زندگی در بدو تولد برای همه سنین در سال های ۱۳۷۹ و ۱۳۹۸ محاسبه گردید. سپس با استفاده از تکنیک تجزیه Arriaga، سهم سرطان ها در تغییرات امید زندگی در بدو تولد به دست آمد. یافته ها: سهم سرطان ها از میزان مرگ مردان و زنان کشور در سال ۱۳۹۸ در مقایسه با سال ۱۳۷۹ در همه گروه های سنی و در هر دو جنس افزایش یافته است. سهم مرگ های ناشی از سرطان ها در تغییرات امید زندگی کشور حدود ۱/۰- گزارش گردید. از بین انواع سرطان ها، هم در بین مردان و هم در میان زنان، سرطان معده (۰۴/۰ سال) بیشترین تاثیر مثبت را بر امید زندگی داشت. در هر دو جنس، سرطان ریه یکی از عوامل کاهنده امید زندگی در کشور به ویژه در سنین میانسالی و سالمندی بود. نتیجه گیری: با توجه به تغییرات ساختار سنی جمعیت در ایران، انتظار می رود که روند افزایش فوت های ناشی از سرطان تداوم داشته باشد. بنابراین، سرطان به عنوان بخشی از بیماری های غیر واگیر، یک مشکل خاص سلامتی در ایران مطرح شده است و در دهه های آینده مشهودتر خواهد شد که باید به صورت همه جانبه مورد توجه قرار گیرد.

بررسی تغییر در الگو و سطح مرگ و میر ناشی از سرطان و تاثیر آن در افزایش امید زندگی ایران در دو دهه اخیر (سال های ۱۳۷۹ و ۱۳۹۸) Keywords:

Mortality , Cancer , Life expectancy , Global Burden of Disease , Iran , مرگ و میر , سرطان , امید زندگی , بار جهانی بیماری ها , ایران