در شمال استان
فارس در مناطق خرمبید و آباده
معادن فعالی با مواد معد نی نظیر سنگ های تزیینی و
خاک نسوز وجود دارد . از لحاظ زمین ساختی ،این
معادن بیشتر در زونهای سنندج – سیرجان و ایران مرکزی می باشند .معادن
خاک نسوز این ناحیه از دیر باز مورد توجه بوده است . تا کنون بیش از ۱۰ معدن فعال وبیش از ۳۰ محدوده تحت عنوان
خاک نسوز یا صنعتی به تصویب رسیده و برای حداقل ۱۵ تای آنها پروانه اکتشاف صادر گردیده است. بزرگترین معدن
خاک نسوز استان
خاک نسوز استقلال میباشد که برابر گزارشات تهیه شده توسط شرکت تهیه و تولید مواد اولیه فولادایران ذخیره قطعی آن بیش از ۹ میلیون تن محاسبه گردیده است . از نظر X.R.D ( کانی شناسی ) کانیهای تشکیل دهنده این
معادن شامل ایلیت ، کائولنیت ، فلدسپات ، پیروفیلیت ، کوارتز و موسکویت می باشند. رسوبات وتشکیلات در بر گیرنده این ماده معدنی در تشکیلات دونین ، کربونیفر پایینی - پرمین و تریاس تشکیلات د یده می شوند. ساختار اصلی زمین شناسی منطقه از نوع کوهزایی تیپ آلپ با چین خوردگی های زیاد می با شد وغالبا تک شیب بوده و با روراند گی و گسلش های معکوس همراه هستند. امتداد عمودی لایه هااغلب شمال غرب – جنوب شرق بوده و شیب شما ل شرقی دارند . این کانسارهااز نوع رسوبی و در نتیجه کائولینی شدن رسوبات ماسه سنگی یا ماسه ای آرکئوزوئیک تشکیل شده اند و به همین علت ناخالصی آنها بیشتر است.نحوه اجرای عملیات استخراجی بصورت رو باز و پلکانی از بالا به سمت پایین خواهد بود .مصارف اصلی این ماده در ساخت چینی های بهداشتی، کاشی سازی و مصارف ساختمانی است