تحلیل کنش های گفتاری داستان های کوتاه اجاره خانه، یک زن خوشبخت و رسوایی از بزرگ علوی

فیلسوفان تحلیلی از دیرباز در پی بررسی پدیده­های زبان از جنبه­های معناشناختی، معرفت­شناختی و فلسفی بودند. بررسی افعال زبانی ازجمله مباحث مهم فلسفه زبان و تحلیلی است که جان راجرز سرل با تکمیل و تدوین نظریات استادش، آستین، آن را مطرح کرد. آستین، در بررسی گزاره­ها و گفتارها به نظریه کنش­های گفتاری اشاره می­کند که سرل به تکمیل آن می­پردازد. بر اساس نظریه کنش­های گفتاری، در برقراری ارتباط پاره­گفت­هایی شامل واژه­ها و ساختارهای دستوری تولید می­شود که این عناصر به تنهایی برای بیان منظور گوینده کافی نیست. به عبارتی، گوینده در روند ارتباط از طریق پاره­گفت­ها اعمالی را نیز انجام می­دهد. سرل این کنش­ها را به پنج دسته تقسیم می کند. با بررسی انواع کنش­های گفتاری گوینده، می­توان نحوه توزیع قدرت، تاثیرپذیری از بافت و ساختار اجتماعی، نوع شخصیت و جایگاه اجتماعی طرفین ارتباط  را مشخص کرد. هدف این مقاله بررسی انواع کنش­های گفتاری از دیدگاه سرل و آستین در داستان­های اجاره­خانه، یک زن خوشبخت و رسوایی از بزرگ علوی است تا موضع قدرت شخصیت­ها در ارتباط با یکدیگر و دلایل کاربرد کلام آنها بر اساس نوع شخصیت و جایگاه اجتماعی هر یک، تحلیل و مشخص شود. جامعه آماری این پژوهش شامل جملات گفت وگو­محور این داستان­هاست که بر اساس این نظریه بررسی و تحلیل می­شوند. ازجمله نتایج حاصل از پژوهش در بررسی انواع کنش­های گفتاری این است که عوامل متعددی؛ چون شخصیت فردی، جنسیت، مقام و جایگاه اجتماعی، ساختارها و باورهای اجتماعی و در نهایت روابط عاطفی در نوع کنش گفتاری انتخابی گوینده­ها تاثیر مستقیم دارند. نوع کنش­های به کار رفته در این داستان­ها تاییدکننده روابط عاطفی سرد و تحقیرآمیز، اندوه و نارضایتی زنان از زندگی و همسر، غلبه گفتمان مردسالاری و قدرتمندی و خودبرتربینی شخصیت­های مرد داستان هاست.

تحلیل کنش های گفتاری داستان های کوتاه اجاره خانه، یک زن خوشبخت و رسوایی از بزرگ علوی Keywords:

فلسفه تحلیلی , جان راجرز سرل , آستین , کنش های گفتاری , اجاره خانه , یک زن خوشبخت , رسوایی , بزرگ علوی