واکاوی اختلاف نحویان بصره و کوفه پیرامون وجود واو مقحمه در قرآن کریم و تحلیل انتقادی برگردان آن در ۳۰ ترجمه فارسی قرآن

در میان مصادیق مورد نزاع نحویان بصری و کوفی که عدد آن ها بیش از صد مورد است، اختلاف در اقحام یا عدم اقحام واو در زبان عربی به خاطر وجود مصادیق متعدد قرآنی، اهمیتی ویژه دارد. «واو مقحمه» که اختراع برخی از نحویان متقدم نظیر ثعلب است، به واوی اطلاق می شود که وجود یا عدم وجودش در کلام تاثیر نحوی ایجاد نمی کند و به تعبیر دیگر، «زائده» است. در همین راستا، نحویان کوفه به خصوص فراء قائل به وجود چنین واوی در زبان عربی و به تبع آن قرآن کریم هستند و در مقابل نحویان بصره زیادت واو را، چه در قرآن و چه در زبان عربی، نمی پذیرند. پژوهش حاضر، ضمن تبیین اختلاف این دو مکتب تاثیرگذار نحوی درباره واو مقحمه، به سنجش آرای ایشان پرداخته و ضمن جمع آوری مصادیق قابل توجه قرآنی از این «واو»، رای نحویان کوفه را برگزیده است. سپس به نقد و بررسی عملکرد سی ترجمه فارسی قرآن کریم در ارتباط با چگونگی برگردان این واو در ۱۲ شاهدمثال قرآنی پرداخته است. نتایج تحقیق نشان می دهد ۴۷.۷% از مجموع عملکرد مترجمان مطابق نظر بصری، ۲۳.۶%، ترجمه ها مطابق نظر کوفی و ۲۷.۷% موارد نیز عملکردی نادرست از نظر نحوی را دربرمی گیرد. در این میان بیشترین تطابق با نظر کوفیان از آن ارفع و صادق نوبری با ۷ عملکرد کوفی و بیشترین تطابق با نظر بصریان از آن مشکینی با ۱۰ عملکرد بصری است. بیشترین تعداد ترجمه نادرست نیز متعلق به حدادعادل با ۶ ترجمه نادرست است.

واکاوی اختلاف نحویان بصره و کوفه پیرامون وجود واو مقحمه در قرآن کریم و تحلیل انتقادی برگردان آن در ۳۰ ترجمه فارسی قرآن Keywords:

واو مقحمه , واو زائده , نحو بصری , نحو کوفی , نقد ترجمه های قرآن