گویش نائینی از گویشهای مرکزی ایرانی است که همچون سایر گویشهای اصیل ، در جریان فرسایش زبانها و تحت تاثیر زبان معیار، مهجور مانده و هر روز واژگان بیشتری از آن در بوته فراموشی به استتار در می آید.گویش نائینی تنها، صورت گفتاری دارد و مانند سایر گویشهای فعلی ایران تحت نفوذ زبان فارسی است . از این رو
گویش نائینی تبدیل شده است .در این مقاله افزون بر بررسی تفاوت گویش و لهجه و تغییر و تبدیل
گویش نائینی به فارسی نائینی ، به جستجوی رد پای بسیاری از
واژگان نائینی در متون کهن فارسی و معانی متفاوت آنها پرداخته می شود، تا بدین وسیله ، سیر تطور و دگرگونیهای یکی از گویشهای رو به زوال ایرانی در معرض دید زبانپژوهان و ادب دوستان، قرار گیرد.