بررسی وجوه و معیارهای ترجیح قرائات در تفسیر تبیان

در میان علوم انسانی اولین و قدیمی ترین علمی که تکوین یافت علم قرائت است چرا که اولین آموزش صحابه از علوم دین حفظ قرآن و قرائت آن بوده است تبیان شیخ طوسی تفسیری است جامع و فراگیر که ابعاد متعددی را در بر گرفته است و هیچ بعدی از ابعاد مربوط به تفسیر کلام الهی را رها نکرده است، از جمله این ابعاد ، مبحث قرائات اختلاف و ترجیح آن است که ایشان گوی سبقت را در این زمینه از تمامی مفسران ربوده و بحث قرائت در تفسیر ایشان بسیار برجسته است. در این پژوهش بر آن هستیم تا با استفاده از روش کتابخانه ای و الکترونیکی به صورت توصیفی - تحلیلی به بیان وجوه و معیارهای ترجیح قرائات نظرات ایشان ذیل آیات مختلف پس از نقد و بررسی در هر مورد قول مرجح ایشان را ذکر کرده و به کمک قرائن و شواهدی همچون هماهنگی و مطابقت قرائت با سیاق آیه ، هماهنگی با قواعد و اصول زبان عربی و پذیرش قرائات بر اساس شواهد روایی از اهل بیت و بر اساس شواهد شعری و دیگر موارد، سره از ناسره نشان میدهد و هر کدام را بر اساس این قواعد ترجیح میدهد. دقت نظر و ژرف نگری شیخ طوسی در مسئله ی قرائت و انتخاب قرائت صحیح و مناسب بر اساس شواهد و معیارها یکی از ویژگیهای بارز و ممتاز تفسیر ایشان بوده است.