روانشناسی اسلامی به عنوان علمی که به تحلیل و بررسی رفتار و فرایندهای ذهنی انسان در چارچوب آموزه های اسلامی می پردازد. دارای جایگاه ویژه ای در فرهنگ اسلامی است. در
قرآن کریم و
احادیث نبوی بسیاری از مفاهیم روانشناسی مانند توحید، صبر،
شکر توکل خودشناسی و
اخلاق اسلامی مورد توجه قرار گرفته است. این مفاهیم نه تنها به عنوان اصول معنوی بلکه به عنوان راهکارهایی برای بهبود وضعیت روانی و رفتاری انسانها معرفی میشوند در اسلام انسان موجودی چند بعدی است که شامل ابعاد جسمی و روحی میباشد و سلامت روانی او تنها در صورت توجه به هر دو بعد قابل دستیابی است. از نظر
روانشناسی اسلامی ایمان به خدا اخلاق نیکو و
خودشناسی از عوامل اصلی سلامت روان و رشد فردی محسوب میشوند. مفاهیم اسلامی چون
توحید و
توکل به انسان کمک میکنند تا از اضطراب و استرسهای دنیوی رهایی یابد و به آرامش درونی دست یابد. همچنین
صبر و
شکر به عنوان دو فضیلت اخلاقی در دین اسلام به فرد توانایی مقابله با مشکلات و همچنین قدردانی از نعمتهای الهی را میدهند در این میان
خودشناسی و شناخت نفس از دیگر مفاهیم کلیدی هستند که به انسان کمک میکنند تا به درک عمیق تری از نیازهای روانی و رفتاری خود برسد و در مسیر رشد معنوی گام بردارد. تاریخ نگاریهای بزرگان مسلمان چون
ابن سینا و
ابن خلدون نیز نشان میدهد که اندیشمندان اسلامی همواره به روابط میان روان، جسم و جامعه توجه داشت هاند و نظریات آنها در
روانشناسی اسلامی همچنان موردتوجه است . این مقاله به بررسی جا یگاه روانشناسی در اسلام و تاثیر مفاهیم اسلامی بر بهبود سلامت روان و رشد فردی میپردازد ونشان میدهد که آموزههای اسلامی در کنار علم روانشناسی م یتوانند به ارتقای سلامت روان و رفتارهای مثبت کمک کنند