تحلیلی ناواژه گرا از ساخت نمود ناقص و تعامل آن با نمودکامل

در رهیافت ناواژه گرا به دستور، همه تکواژها، چه عناصر واژگانی، چه هسته های نقش نما، اجزایی اند که در حوزه نحو ادغام می شوند و سازه های بزرگ تر را می سازند. بدین ترتیب، آنچه وند خوانده می شود، در واقع مقوله ای صرفی نحوی است که هسته یک فرافکن نقش نما را اشغال می کند و یک مقوله دیگر را در مقام متمم خود می پذیرد (امبیک ۲۰۱۵). پژوهش حاضر با چنین رویکردی، به تحلیل ساخت نمود ناقص در فارسی و تعامل صرفی نحوی آن با اشتقاق نمود کامل می پردازد. نمود ناقص که یکی از دو گونه نمود دستوری در فارسی به شمار می رود، در قالب سازه هایی جلوه گر می شود که بنا به سنت فعل های استمراری و مستمر خوانده می شوند. همچون نمود کامل، این ساختار فعلی نیز در دو زمان حال و گذشته به کار می رود، گو این که در فارسی معاصر، نمود ناقص، برخلاف همتای کامل خود که با وجه اخباری، التزامی و حتی گاهی امری ظاهر می شود، صرفا بر وجه اخباری دلالت می کند. در روند پژوهش استدلال می کنیم که تحلیل واژه گرا و رویکرد مشخصه بنیاد، به ویژه آنجا که مسئله تعامل پیشوند «می » با وندهای سببی ( ان) و نمود کامل (تناوب ده/ ته) به میان می آید، نمی تواند چگونگی تولید صورت های فعلی مختلف را توضیح دهد. ازاین رو، برپایه نحو ناواژه گرا و به ویژه با نگاه صرف توزیعی، به تبیین ساخت نمود ناقص در فارسی می پردازیم و تعامل وند نشانگر این نمود دستوری را با دیگر عناصر تصریفی فعل بررسی می کنیم. در این روند، نشان می دهیم که در سلسله مراتب فرافکن های نقش نمای جمله در فارسی، فرافکن نمود کامل بر فراز فرافکن نمود ناقص ادغام می شود. در این ساختار، هسته فرافکن نمود کامل که جایگاه درج فعل کمکی آشکار است، بر هسته فرافکن نمود ناقص که میزبان یک فعل دستوری ناملفوظ است، تسلط دارد. چنان که خواهیم دید، شواهد تجربی از روند واژه بست سازی فعل کمکی نمود کامل («باش» در فارسی و «have» در انگلیسی) در جملات حال کامل استمراری، یافته اخیر را تایید می کنند.

تحلیلی ناواژه گرا از ساخت نمود ناقص و تعامل آن با نمودکامل Keywords:

نمود ناقص , نمود کامل , فرافکن سببی , فعل کمکی , حرکت هسته به هسته