بررسی احتمال دومینو با استفاده از شاخص خطر در مخازن نگهدارنده مواد شیمیایی در یک سایتصنعتی abstract
زمینه و هدف:صنایع شیمیایی بیشتر مایحتاج زندگی مدرن امروزی ما را تامین می کند. با وجود بالا بودن سطح و درجات ایمنی یک ناحیه صنعتی، در صورت بروز یک حادثه بزرگ، ممکن است پیامدهای آن به بخش های دیگر ناحیه گسترش یابد. این در حالی است که شدت عملکرد پیامدها ممکن است به حدی باشد که نه تنها یک ناحیه بلکه واحدهای دیگر را نیز درگیر کند (پدیده دومینو). در این مطالعه به منظور بررسی احتمال دومینو مجموعه ای از شاخص ها تعریف و بر اساس این شاخص ها، منابع بحرانی که احتمال دومینو برای آن وجود دارد ارزیابی شده و در نهایت چند پیشنهاد جهت پیشگیری ذکر می شود.روش بررسی:ابتدا بر اساس محتویات درون مخازن پتروپالایش کنگان، پارامترهای عملیاتی و همچنین پیش سناریوها، سناریوهای ممکن اولیه شناسایی شد. سپس سناریوهای مختلف وقوع
پدیده دومینو شناسایی و بررسی شد. پس از آن بردارهای تشدید محاسبه و در ادامه بعد از تعیین نوع سناریو، بردارهای گسترش و تعیین شرایط لازم برای وقایع اولیه احتمالی دومینو، فواصل ایمنی ذاتی و مقادیر آستانه تعیین شد. سپس بر اساس فواصل ایمن مجموعه ای از شاخص ها تعریف و محاسبه شد. در ادامه منبع بحرانی تر مستعد دومینو طبق نتایج حاصل از شاخص ها شناسایی و در نهایت احتمال دومینو بر اساس شاخص ها و نتایج حاصل از شبیه سازی برای منبع بحرانی ارزیابی شد.یافته ها:برخی خروجی های این مطالعه که به آنها پرداخته شد به شرح ذیل است:طبق شاخص DCP (شاخص پتانسیل زنجیره دومینو، برای رتبه بندی اولیه واحدهای یک چیدمان بر اساس میزان خطر)، مخزن ۳ بحرانی ترین مخزن و مستعد راه اندازی دومینو شناخته شد. طبق شاخص DCA (شاخص خطر حقیقی زنجیره دومینو، برای ارزیابی خطر در حال گسترش بین واحدهای اولیه و ثانویه)، در صورت بروز حریق کروی در مخزن ۳، هیچکدام از مخازن ایمننیستند. همچنین طبق شاخص های UDI و TDI ،بترتیب مخزن ۳ پرخطرترین و ۲ آسیب پذیرترین مخزن تعیین شد.نتیجه گیری:بر اساس نتایج این پژوهش و رویکرد ایمنی ذاتی چند راهکار جهت پیشگیری از وقوع دومینو عبارتند از: اعمال اصلاحات و یا تغییرات مورد نیاز بر جانمایی مخازن مورد مطالعه، تجدید نظر در محل احداث مخازن در حال ساخت و افزایش فاصله به میزان فاصله ایمنی ذاتی، اعمال اصلاحات یا تغییرات مورد نیاز در شرایط فرایندی مخزن بحرانی از جمله افزایش فاصله در صورت امکان، کاهش فشار، کاهش دمای عملیاتی و کاهش ظرفیت مخزن و یا غلظت محصول نگهداری شده در مخزن مورد نظر.