سیویلیکا را در شبکه های اجتماعی دنبال نمایید.

مبانی حجیتی «جمع بین حقین» و کاربردهای آن در فقه امامیه

Publish Year: 1403
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 34

This Paper With 22 Page And PDF Format Ready To Download

Export:

Link to this Paper:

Document National Code:

JR_MADA-16-30_008

Index date: 27 February 2025

مبانی حجیتی «جمع بین حقین» و کاربردهای آن در فقه امامیه abstract

یکی از مباحث پرکاربرد در ذیل قاعده لاضرر و لاضرار مبحث جمع بین حقین می باشد. در واقع، جمع بین حقین یک قاعده فقه مدنی است که برای دفع ضرر به آن استناد می شود، هرچند فقیهان آن را به عنوان یک قاعده فقهی مستقل مطرح نکرده اند. جمع بین حقین به منظور ایجاد راهکاری برای جلوگیری از ضرر ارائه می شود و این، دلیل حاکمیت قاعده لاضرر بر سایر قواعد فقهی می باشد که عقل نیز به آن حکم می کند. همچنین در ابواب متعدد فقهی و حقوقی مانند عقد بیع، افلاس، مهریه، ضمان، شفعه و غیره کاربرد دارد. پژوهشگران در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی همراه با مراجعه به منابع حقوق دانان و اقوال فقهای امامیه درصدد بررسی مهم ترین دلایل جمع بین حقین می باشند که با توجه به این دلایل، به جنبه های مختلف قاعده جمع بین حقین و کارکرد و مصادیق آن در امور مدنی و امور کیفری پرداخته می شود. زمانی که بین حق دو نفر تزاحم به وجود بیاید و امکان ترجیح یکی بر دیگری وجود نداشته باشد، به دلیل عدم ضرر دیدن و ضرر رساندن، بین حق طرفین جمع می گردد، چراکه ضرر در اسلام نفی شده است.

مبانی حجیتی «جمع بین حقین» و کاربردهای آن در فقه امامیه Keywords:

مبانی حجیتی «جمع بین حقین» و کاربردهای آن در فقه امامیه authors

ابوالفضل علیشاهی قلعه جوقی

دانشیار، گروه آموزش الهیات، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

فریبا طائی

دانشجوی دکتری، گروه فقه و حقوق، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران.

شیما ناصری

دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه حقوق خصوصی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

ابوالحسن بختیاری

استادیار، گروه آموزش معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
قرآن کریم ...
ابن منظور، محمد بن مکرم. (۱۴۱۴ق). لسان العرب. بیروت: دار ...
ابن بابویه (صدوق)، محمد بن علی. (۱۴۱۳ق). من لا یحضره ...
احسائی، ابن ابی جمهور. (۱۴۰۳ق). عوالی الئالی العزیزیه فی الاحادیث ...
انصاری، مرتضی بن محمدامین. (۱۴۱۰ق). المکاسب. قم: دار الکتاب ...
ایروانی، علی. (۱۳۷۹ق). حاشیه المکاسب. قم: کتبی نجفی ...
بحرانی، یوسف بن احمد. (۱۳۶۳ش). الحدائق الناضره فی احکام العتره ...
بیهقی کیدری، قطب الدین. (۱۳۷۴ش). اصباح الشیعه بمصباح الشریعه. قم: ...
ترحینی عاملی، سید محمدحسین. (۱۳۹۶ش). الزبده الفقهیه فی شرح الروضه ...
جزایری، محمدجعفر. (۱۴۱۶ق). هدی الطالب فی شرح المکاسب. قم: طلیعه ...
جمعی از پژوهشگران. (۱۳۸۷ش). فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت(ع)، ...
حسینی روحانی، محمدصادق. (۱۳۹۲ش). فقه الصادق(ع). قم: دار الکتاب ...
حسینی روحانی، محمدصادق. (۱۴۲۹ق). منهاج الفقاهه. قم: انوار الهدی ...
حسینی عاملی، سید جواد بن محمد. (۱۳۸۶ش). مفتاح الکرامه فی ...
حلی (علامه)، حسن بن یوسف. (۱۴۲۵ق). نهایه الوصول الی علم ...
حلی (محقق)، جعفر بن حسن. (۱۴۰۸ق). شرایع الاسلام. تهران: اعلمی ...
خمینی، سید روح الله. (۱۴۰۹ق). تحریر الوسیله. تهران: موسسه تنظیم ...
خویی، سید ابوالقاسم. (۱۳۷۱ش). مبانی تکمله المنهاج. قم: العلمیه ...
راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (۱۴۱۶ق). مفردات الفاظ القرآن. دمشق: ...
راوندی، سعید بن هبهالله. (۱۴۰۵ق). فقه القرآن. قم: کتابخانه عمومی ...
رشتی، حبیب الله محمد بن علی. (۱۴۰۷ق). فقه الامامیه. تهران: ...
زبیدی، محمد بن محمد. (۱۴۱۴ق). تاج العروس من جواهر القاموس. ...
سبحانی تبریزی، جعفر. (۱۳۹۱ش). احکام القصاص فی الشریعه الاسلامیه الغراء. ...
سبحانی تبریزی، جعفر. (۱۳۹۶ش). آرشیو درس خارج فقه. اصفهان: مرکز ...
سبحانی تبریزی، جعفر. (۱۴۲۰ق). الخمس فی الشریعه الاسلامیه الغراء. قم: ...
سبزواری، سید عبدالعلی. (۱۳۸۸ش). مهذب الاحکام فی بیان حلال والحرام. ...
شبیری زنجانی، موسی. (۱۳۸۵ش). کتاب نکاح. قم: موسسه پژوهشی رای ...
طاهری، حبیب الله. (۱۳۹۱ش). حقوق مدنی. قم: دفتر انتشارات اسلامی ...
طباطبایی، محمد بن علی، (بی­تا). المناهل. قم: موسسه آل البیت(ع) ...
طوسی، محمد بن حسن. (۱۳۷۸ق). المبسوط فی فقه الامامیه. نجف: ...
عاملی (شهید ثانی)، زین الدین بن علی. (۱۳۸۹ش). الروضه البهیه ...
عاملی (شهید ثانی)، زین الدین بن علی. (۱۴۱۳ق). مسالک الافهام ...
عاملی (محقق کرکی)، علی بن عبدالعالی. (۱۴۱۴ق). جامع المقاصد فی ...
عبدالرحمن، محمود. (۱۴۱۹ق). معجم المصطلحات والالفاظ الفقهیه. قاهره: دار الفضیله ...
عمید زنجانی، عباسعلی. (۱۳۸۲ش). آیات الاحکام. تهران: دفتر مطالعات و ...
فاضل صیمری، مفلح بن حسن. (۱۴۲۰ق). غایه المرام فی شرح ...
کلینی، محمد بن یعقوب. (۱۳۸۷ش). الکافی. قم: موسسه علمی فرهنگی ...
محقق داماد، سید مصطفی. (۱۳۸۱ش). قواعد فقه، بخش مدنی ۲. ...
مروج، حسین. (۱۳۷۹ش). اصطلاحات فقهی. قم: بخشایش ...
مصطفوی، سید حسن. (۱۳۶۸ش). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: ...
مکارم شیرازی، ناصر. (۱۳۸۲ش). کتاب النکاح. تهران: امام علی بن ...
نجفی، محمدحسن. (۱۳۹۳ش). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام. تهران: ...
نمایش کامل مراجع