نقش زنبورعسل در بهبود عملکرد درختان، کنترل بیولوژیکی آفات و بیماری های گیاهی و سلامت انسان ها abstract
زنبورعسل یکی از مخلوقات شگرف خداوند است که قرآن با اصرار عجیبی بشر را به مطالعه و کشف اسرار شگفتی های نهفته در زوایای زندگی این حشره فرا می خواند و خداوند متعال سوره ای از قران را به نام نحل (زنبورعسل) نامگذاری کرده و آیاتی را به معرفی این حشره حیرت انگیز اختصاص داده است. از همان روزهای اول رقم خوردن تاریخ بشریت، زنبور عسل مورد توجه انسان قرار گرفت. تلاش و تولیدات زنبورعسل مورد تحسین، زندگیش مورد مطالعه و نیش دردناکش موجب گشایش در درمان بیماری های صعب العلاج گردید. بررسی منابع علمی موجود نشان می دهد که حدود یک سوم تغذیه انسان به عمل
گرده افشانی توسط حشرات وابستگی دارد، که در این بین، زنبورعسل حائز رتبه اول است.
گرده افشانی کارا و موفق در درختان میوه و تولید عملکرد اقتصادی، کنترل بیولوژیکی آفات و بیماری های گیاهان زراعی و باغات میوه و افزایش
تنوع زیستی در طبیعت و مراتع، نقش بی بدیل زنبورعسل در چرخه حیات را به اثبات می رساند. اثرات مفید و ارزشمند زنبور عسل تنها در امر
گرده افشانی خلاصه نمی شود، بلکه این حشره ارزشمند در تولید عسل، موم، بره موم، زهر، ژله رویال، کنترل آفات و بیماری های گیاهی و درمان بیماری های ویروسی انسان ها نیز سرآمد است.
گرده افشانی یک فرایند کلیدی در اکوسیستم های گیاهی طبیعی و کشاورزی است که در تولید غذا و معیشت انسان ها نقش بسیار مهمی ایفا می نماید. یک سوم مواد غذایی مورد استفاده انسان بهطور مستقیم و غیرمستقیم از گیاهان تامین می شود که به
گرده افشانی حشرات وابسته هستند. زنبورعسل با القای
گرده افشانی در درختان، تنوع گیاهی را افزایش و تولید
محصولات کشاورزی را بهبود می بخشد. با این عمل، منابع غذایی متنوع و سالم برای انسان ها تامین می شود.
گرده افشانی گیاهان به واسطه زنبورعسل به حفظ تنوع گیاهی، تعادل اکوسیستم ها و پایداری آن ها منجر می شود. از طرف دیگر، زنبورعسل بواسطه تولید عسل، موم، بره موم، زهر و ژله رویال، فاکتور اقتصادی و اشتغال زایی را نیز در جامعه تزریق می نماید. به عبارتی تولید عسل و محصولات مرتبط با آن، منابع درآمد و اشتغال در جامعه ایجاد می کند. در نتیجه، این حشره از جنبه های مختلف از جمله تامین غذا، بهبود اقتصاد جامعه، کنترل بیولوژیکی آفات و بیماری های گیاهی، درمان بیماری های صعب العلاج انسانی، حفظ تعادل اکوسیستم طبیعی و تامین
امنیت زیستی اهمیت وافری در زندگی انسان ها دارد. آلبرت چی کاکس در توصیف اهمیت این موضوع نوشته است که هیچ جاندار دیگری به اندازه زنبورعسل به طرق مختلف به انسان خدمت نمی کند. زنبورعسل با
گرده افشانی حدود ۸۰ درصد فلور گیاهان منطقه اروپا، افزایش شدید در تولیدات
محصولات کشاورزی را برای مردمان این قاره به ارمغان آورده است. بر این اساس زنبورعسل از حیث اقتصادی، چهارمین حیوان سودآور و ارزشمند در یکسری از کشورهای اروپایی معرفی شده است. از بین رفتن این گرده افشانهای طبیعت، تولیدات کشاورزی را تحت تاثیر قرار داده و منجر به انقراض گونه های گیاهی و تغییر اکوسیستم کره زمین می شوند. اتخاذ سیاستهای لازم در جهت حفظ این حشره ارزشمند، در پویایی اقتصادی جامعه، حفظ اکوسیستم طبیعی و تنوع زیستی، کنترل آفات و بیماری های گیاهی و انسانی و برقراری امنیت غذایی برای جمعیت رو به تزاید جهان بسیار حیاتی است.
