تاثیر پودر آویشن شیرازی و سطوح مختلف پروتئین جیره بر عملکرد رشد، پاسخ های فیزیولوژیکی و کیفیت گوشت جوجه های گوشتی

هدف: به دنبال ممنوعیت استفاده از آنتی بیوتیک به عنوان محرک رشد در صنعت دام و طیور، استفاده از اسانس های گیاهی به عنوان جایگزینی مناسب برای آنتی بیوتیک های رایج در جیره طیور رونق گرفته است. گیاهان دارویی دارای مواد موثره مشخصی می باشند که در درمان بیماری یا پیشگیری از بروز بیماری به کار می روند. آویشن شیرازی (Zataria multiflora Boiss) از خانواده نعناعیان (لامیاسه) به شکل بوته و درختچه در نواحی کوهستانی، صخره ای و شیب دار مناطق مرکزی، جنوب و جنوب شرقی ایران (نواحی مختلفی مانند فارس، اصفهان و کرمان) رشد می کند. این گیاه به دلیل دارابودن ترکیبات فنولی (تیمول، کارواکرول، لینالول)، فلاونوئیدی (رزارینیک اسید، کافئیک اسید و ...) و ساپونینی در صنایع دارویی، آرایشی، بهداشتی و غذایی مورداستفاده قرار می گیرد. به سبب ویژگی های گوناگونی مانند خواص ضدالتهابی، ضدباکتری، ضدقارچی، ضدویروسی، ضدعفونی کننده، ضدنفخ، ضدتشنج، آنتی اکسیدانی و تقویت کننده سیستم ایمنی، از این گیاه برای درمان بیماری ها استفاده شده است. در برخی منابع اثرات بیهوش کنندگی و ضدصرع نیز برای این گیاه ذکر شده است. چالش پیش روی متخصصین تغذیه، تنظیم جیره های غذایی اقتصادی است که تا حد ممکن نزدیک به احتیاجات پرنده باشد. افزایش پروتئین جیره غذایی سبب افزایش تولید گرما در بدن جوجه ها و افزایش مصرف آب می شود که به دنبال آن مقدار رطوبت بستر افزایش می یابد. جوجه های تغذیه شده با جیره های عادی، اسیدهای آمینه غیرضروری خود را از اسیدهای آمینه ضروری مازاد می سازند، درحالی که در جیره های کم پروتئین (Low protein diets) ممکن است اسیدهای آمینه ضروری کم تری برای این منظور موجود باشد. استفاده از گیاهان دارویی که نقشی در بهبود هضم و جذب مواد مغذی دارند ممکن است به فراهم شدن اسیدهای آمینه ضروری و غیر ضروری بیش تر منجر شود.   روش پژوهش: مطالعه حاضر به منظور بررسی اثر آویشن شیرازی (Zataria multifolra) (صفر و ۵/۰ درصد جیره) و سطوح مختلف پروتئین (۱۰۰ (CP۱۰۰) یا ۹۵ درصد (CP۹۵) نیاز سویه) بر عملکرد، پاسخ های فیزیولوژیکی و کیفیت گوشت جوجه های گوشتی با استفاده از ۲۸۰ قطعه جوجه گوشتی راس-۳۰۸ (یک روزه، مخلوط دو جنس) در یک آزمایش فاکتوریل ۲×۲ در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار، پنج تکرار و ۱۴ جوجه در هر تکرار انجام شد. فراسنجه های عملکرد رشد، پاسخ ایمنی، متابولیت های سرم خون، شمارش سلول های خونی، کیفیت گوشت و مورفولوژی ژژنوم مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: در دوره پایانی و کل دوره پرورش مصرف خوراک، وزن بدن و ضریب تبدیل خوراک، صفات تفکیک لاشه به جز چربی حفره بطنی تحت تاثیر پودر آویشن، سطوح مختلف پروتئین و اثر برهم کنش آن ها قرار نگرفت درحالی که افزودن پودر آویشن به جیره CP۱۰۰ در دوره های آغازین و رشد منجر به بهبود وزن بدن و افزایش وزن بدن شد (۰۵/۰>P). استفاده از پودر آویشن در جیره CP۹۵ سبب کاهش غلظت کلسترول و LDL سرم و افزایش غلظت HDL شد. جیره CP۹۵ باعث افزایش پروتئین کل و کاهش فعالیت آنزیم های کبدی شد (۰۵/۰>P). تغذیه جیره CP۹۵ دارای ۵/۰ درصد پودر آویشن منجر به کاهش هتروفیل و افزایش شمار لنفوسیت خون شد (۰۵/۰>P). تیمارهای آزمایشی بر پاسخ ایمنی همورال، وزن نسبی اندام های لنفاوی، رنگ و pH گوشت سینه و ران و مورفومتری ژژنوم تاثیر معنی داری نداشتند. نتیجه گیری: براساس نتایج حاصل، صرف نظر از افزودن پودر آویشن، پنج درصد کاهش پروتئین جیره تاثیر منفی بر عملکرد شد، پاسخ ایمنی و کیفیت گوشت جوجه های گوشتی نداشت و در شرایط این آزمایش قابل توصیه می باشد.

تاثیر پودر آویشن شیرازی و سطوح مختلف پروتئین جیره بر عملکرد رشد، پاسخ های فیزیولوژیکی و کیفیت گوشت جوجه های گوشتی Keywords:

پاسخ ایمنی , جوجه گوشتی , جیره کم پروتئین , عملکرد , کیفیت گوشت