رویکردی جامعه شناختی به نقش و جایگاه طبقه متوسط سنتی در تحولات سیاسی-اجتماعی عصر قاجار و پهلوی: مطالعه موردی بازاریان و روحانیون

مبحث طبقات اجتماعی در ایران، تاکنون از زوایای مختلفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یکی از این رویکردها، تبیین طبقات اجتماعی از زاویه جامعه شناسی سیاسی و تحلیل آن براساس چگونگی، نقش و کارکرد آنان در زندگی سیاسی است. با توجه به اینکه چگونگی شناسایی و درک دو متغییر طبقات اجتماعی و ساخت قدرت سیاسی و روابط میان آن ها، موضوع اصلی جامعه شناسی سیاسی است، هدف اصلی این مقاله با نگاهی توصیفی، و روش کتابخانه ای، درک چگونگی این روابط است. اینکه چگونه یک طبقه اجتماعی طی دوران های مختلف با تغییر حاکمیت ها توانسته اند به صورت های متفاوت در جامعه عمل نموده و نقش و کارکرد متفاوتی را به انجام رسانند. در تبیین این مبحث مقاله حاضر در صدد است با استفاده از این سوال اصلی که طبقه متوسط سنتی «)(روحانیون و بازاریانچگونه در سیر تحولات سیاسی-اجتماعی عصر قاجار و پهلوی تاثیرگذار بوده است و روند فعالیت آن ها چه تاثیراتی برجای نهاده است؟» به بررسی کلی این مبحث بپردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد؛ خود آگاهی طبقاتی، طبقه متوسط سنتی و دو عنصر پویای آن از یک سو و اعمال سیاست های مختلف طبقه حاکم از سوی دیگر بستر الزم را برای تحول نقش و کارکرد آنان در جامعه و تاثیرگذاریشان در تحولات مختلف فراهم نموده است، امری که موجب شده در نهایت این دو طیف، در ائتالف با یکدیگر تنها طریق تحقق خواسته ها و مطالبات اجتماعی و اقتصادی خویش را در براندازی حکومت جستجو نمایند.

رویکردی جامعه شناختی به نقش و جایگاه طبقه متوسط سنتی در تحولات سیاسی-اجتماعی عصر قاجار و پهلوی: مطالعه موردی بازاریان و روحانیون Keywords:

طبقه متوسط سنتی , بازار , روحانیون , قاجار , پهلوی