ابزارگری فضا در نظریات هانری لوفور؛ چگونگی تسلط جهان سرمایه داری بر جامعه با ابزار فضا abstract
سوگیری فضایی در جامعه شناسی، «فضا» را به مفهومی کلیدی در علوم انسانی و جامعه شناسی تبدیل کرد. نظریه پردازان این حوزه، به دنبال چگونگی تاثیرپذیری و تاثیرگذاری میان
فضا و مناسبت های اجتماعی و ارتباط میان این دو مولفه هستند. ازاین رو،
فضا عنصری ضروری برای درک سازوکارهای جوامع است. جنبه ای از این ارتباط، ابزارگری فضاست.
فضا ابزاری در دست قدرت برای تسلط بر سازوکارهای جامعه (ابزارگری
فضا در دست قدرت) و ابزاری در دست جامعه برای فراتر رفتن از تسلط قدرت است و ابزارگری، فضاها را به بستری مهم برای نمایش ارتباط میان قدرت ها و جوامع تبدیل کرده است.
هانری لوفور نظریه پرداز جامعه ی سرمایه داری با رویکردی فضایی است و آراء او بستری مناسب برای درک ابزارگری
فضا در شهرهای مدرن است.. این مقاله با هدف بررسی تاثیر جهان سرمایه داری بر جامعه از طریق
فضا و با مروری بر نظریات لوفور، به این دو سوال پاسخ می دهد: ۱- ابزارگری
فضا در دست جهان سرمایه داری، چگونه به تغییر
فضا می انجامد؟ ۲- این تغییر چگونه بر جامعه تاثیر می گذارد؟ در نگاه لوفور، سرمایه داری در سطح نخست (فضاسازی کلان) دست به تغییر ساختار شهرهای پیشامدرن و تولید شهرهای مدرن (اوربان ها) می زند و این شهرها با ویژگی های منحصربه خود، به بستری برای بقای سرمایه داری و تحقق اهداف آن تبدیل می شوند. در سطح بعدی، قدرت از طریق بازنمایی های
فضا (یکی از سه مولفه ی تولید فضا) در تولید و کنترل
فضا نقش بازی می کند. تمام این موارد از طریق تغییر سبک زندگی و تبدیل زندگی روزانه ی پیشامدرن به زندگی روزمره ی مدرن بر جامعه تاثیرگذار است.