امنیت غذایی و تمایل به تغییر کاربری اراضی جنگلی در بین خانوارهای روستایی در استان گلستان
Publish Year: 1403
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 28
This Paper With 15 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- I'm the author of the paper
Export:
Document National Code:
JR_IJFPR-32-4_007
Index date: 18 March 2025
امنیت غذایی و تمایل به تغییر کاربری اراضی جنگلی در بین خانوارهای روستایی در استان گلستان abstract
سابقه و هدف: در کشورهای کمترتوسعه یافته، یکی از اقدامات برای تامین امنیت غذایی، رجوع به منابع طبیعی و تجاوز و تخریب آن است. این در حالی است که جنگل ها به عنوان منبع مستقیم غذا و سوخت و منبعی برای تولید درآمد و خدمات بوم سازگانی، به افزایش ظرفیت خانواده ها در مقابله با ناامنی غذایی کمک می کنند. ناامنی غذایی، به مفهوم دسترسی محدود یا نامطمئن به غذای کافی و سالم ازنظر تغذیه ای یا توانایی محدود برای دستیابی به غذا از راه های قابل قبول اجتماعی است. اگرچه ارتباط نزدیکی بین وضعیت امنیت غذایی روستائیان و تمایل آنان به تغییر کاربری اراضی جنگلی وجود دارد، اما در پژوهش های اندکی، این دو موضوع و رابطه آن ها باهم بررسی شده اند. پژوهش پیش رو با هدف شناخت وضعیت امنیت غذایی خانوارهای روستایی ساکن در مناطق حاشیه جنگل و تمایل آنان به تغییر کاربری اراضی جنگلی در استان گلستان اجرا شد. مواد و روش ها: پژوهش توصیفی- پیمایشی پیش رو در روستاهای دارای بیشترین میزان تخریب و تغییر کاربری اراضی جنگلی در استان گلستان در سال ۱۴۰۲ انجام شد. جامعه آماری شامل ۳۵۰ نفر از سرپرستان خانوارهای ساکن در پنج روستای حاشیه جنگل بودند. با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و شیوه روش نمونه گیری طبقه بندی شده تصادفی با انتساب متناسب، ۱۸۳ نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسش نامه جمع آوری شد. روایی محتوایی و ظاهری پرسش نامه با استفاده از نظرات متخصصان ترویج و کارشناسان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان بررسی شد. تعیین اعتبار پرسش نامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ انجام گرفت. مقدار این ضریب برای بخش های مختلف پرسش نامه ۹۳۴/۰ و ۷۷۵/۰ به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۱۹ انجام شد. نتایج: یافته های این پژوهش نشان داد که بیشتر از ۸۰ درصد خانوارها با سطوح مختلفی از ناامنی غذایی مواجه هستند. بیشتر از نیمی از افراد مورد مطالعه (۷/۵۵ درصد) نسبت به تغییر کاربری اراضی جنگلی، تمایلی قوی و بسیار قوی داشتند. نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین سن، سابقه سکونت در روستا و فاصله محل سکونت تا شهر با تمایل پاسخ گویان به تغییر کاربری اراضی جنگلی، ارتباط منفی و معنی دار وجود دارد. همچنین، ارتباط مثبت و معنی داری بین درآمد ماهانه کل خانوار و تمایل پاسخ گویان به تغییر کاربری اراضی جنگلی به دست آمد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای سن، درآمد کل ماهانه خانوار، سابقه سکونت در روستا و فاصله محل سکونت تا شهر بر تمایل به تغییر کاربری اراضی جنگلی تاثیرگذار هستند. بیشترین تاثیر منفی بر تمایل به تغییر کاربری مربوط به متغیر سن و بیشترین تاثیر مثبت مربوط به متغیر درآمد بود. نتیجه گیری کلی: به طورکلی، رابطه معنی داری بین امنیت غذایی و تمایل پاسخ گویان به تغییر کاربری اراضی جنگلی در پژوهش پیش رو مشاهده نشد، اما افزایش درآمد از متغیرهای تاثیرگذار بر افزایش تمایل پاسخ گویان به تغییر کاربری اراضی جنگلی بود. برای کاهش این تمایل، علاوه بر آموزش روستائیان در زمینه اهمیت جنگل و حفاظت از آن، اجرای برنامه های مرتبط با بهبود معیشت و تغییر الگوی درآمدی آنان از وابستگی به منابع طبیعی به منابع درآمدی جایگزین، پیشنهاد می شود.
امنیت غذایی و تمایل به تغییر کاربری اراضی جنگلی در بین خانوارهای روستایی در استان گلستان Keywords:
امنیت غذایی و تمایل به تغییر کاربری اراضی جنگلی در بین خانوارهای روستایی در استان گلستان authors
محمدرضا محبوبی
نویسنده مسئول، دانشیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده مدیریت کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
احمد باداهنگ گله بچه
دانشجوی دکترای آموزش کشاورزی و محیط زیست پایدار، گروه ترویج و ارتباطات روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :