مدیریت یکپارچه منابع آب در بخش های کشاورزی، شرب و صنعت با استفاده از نرم افزار WEAP (مطالعه موردی: استان قم)

در شرایط کمبود آب به علت وقوع خشک سالی های پی درپی و یا رشد جمعیت، مدیریت منابع محدود آب برای افرایش بهره وری و استفاده بهینه از آنها لازم بوده و الگوهای مدیریتی و تخصیص آب به بخش های مختلف باید مورد بازبینی قرار گیرند. در این تحقیق از سیستم برنامهریزی و ارزیابی منابع آب (WEAP) جهت مدیریت، بهینهسازی و شبیهسازی منابع آب در استان قم استفاده گردید. مدل مبتنی بر گره های عرضه و تقاضای آب شامل: نیاز شرب شهری و نیاز آبیاری کشاورزی به عنوان گره‎های تقاضا و رودخانه ها و منابع زیرزمینی به عنوان گره های عرضه برای دوره ۲۰ ساله (۲۰۲۰ تا ۲۰۳۹) طراحی و بر این اساس چهار سناریو تعریف گردید. نتایج نشان داد، سیاست های دو مولفه اصلی مدیریتی یعنی کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی با نرخ سالانه دو درصد و تصفیه فاضلاب با نرخ سالانه یک درصد قادر است، علاوه بر تامین تقاضای آبی استان، سفره های آب زیرزمینی را با نرخ رشد سالانه یک درصد احیا نماید. با اجرای سیاست های سناریوی مدیریتی سطح «۳» در انتهای دوره چشم انداز، مصرف آب در بخش کشاورزی بدون کاهش سطح زیر کشت یا عملکرد، تا ۵۰ درصد کاهش یافته و بازده مصرف آب به همین میزان افزایش و آبخوان استان به میزان ۲۰ درصد احیا خواهد شد. اگر وضعیت فعلی (سناریوی مرجع) دنبال شود، با توجه به افزایش طبیعی تقاضای آب به دلیل رشد جمعیت و صنعت، حتی با وجود دوره های ترسالی پیش رو، در منابع آبی تجدیدپذیر حدود ۴۰ درصد کسری ایجاد خواهد شد.

مدیریت یکپارچه منابع آب در بخش های کشاورزی، شرب و صنعت با استفاده از نرم افزار WEAP (مطالعه موردی: استان قم) Keywords:

منابع آب , مدیریت و برنامه ریزی , بهره وری آب و مدل سازی