تعیین مکانهای بهینه دفن نخاله های ساختمانی در شهرهای هموار و بیابانی با استفاه از سیستم اطلاعات مکانی و تکنیک شباهت به گزینه ایدئال (مورد مطالعه: شهر یزد)

نخاله های ساختمانی یا زباله های ساخت و ساز و تخریب به عنوان زباله های جامد تعریف می شود که بر اثر ساختمان سازی، بازسازی، تخریب ساختمان های مسکونی و غیرمسکونی و زیرساخت هایی از قبیل جاده ها، پل ها و غیره به وجود آمده و به عنوان یکی از موضوعات مهم و حیاتی در سطح جهانی شناخته شده است. این نخاله ها از وجوه مختلف اقتصادی، محیط زیستی و تکنولوژیکی نیازمند ملاحظات بیشتری است. هدف از پژوهش حاضر مکان یابی دفن ضایعات ساختمانی در شهر هموار و بیابانی یزد (شهری که با سرعت در حال توسعه کالبدی و بازسازی و نوسازی بافت های قدیمی آن است) با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی و تکنیک شباهت به گزینه ایدئال است. به علاوه، وجود صنایع کاشی و سرامیک، کوره های آجرپزی و سفال سازی، معادن متعدد شن و ماسه، سنگ های ساختمانی و موارد متعدد دیگر سبب تولید حجم انبوهی از ضایعات ساختمانی شهری در سال های اخیر شده است که این ضایعات به شکل قانونی و غیرقانونی در مناطق پیرامونی شهر یزد تخلیه و رها شده و علاوه بر ایجاد مناظر بسیار زشت و ناپسند در حومه شهر آثار و پیامدهای زیست محیطی زیادی را بر جای گذاشته است. از جمله پیامد های زیست محیطی می توان به وارد شدن حجم زیادی از این رسوبات به معابر شهری پس از بارندگی های رگباری دو-سه سال اخیر و یا ایجاد گردو غبار و آلودگی هوا اشاره کرد. برای انجام دادن این پژوهش در ابتدا شاخص های بیست گانه ای بر پایه نظر های کارشناسان (ارتفاع، شیب، پوشش گیاهی، مرتع، منابع آب های سطحی، آب های زیرزمینی چشمه، چاه، قنات، خاک، مناطق شهری و روستایی، مراکز فرهنگی، فرودگاه، راه آهن، خطوط انتقال آب، گاز و برق، راه های ارتباطی و مناطق صنعتی و معادن) انتخاب و سپس این داده ها در سامانه اطلاعات جغرافیایی به شکل لایه های اطلاعاتی در آمد و در نهایت، هر یک از این شاخص ها بر پایه نظر متخصصان حریم و چارچوب لحاظ شد. در پایان، همه لایه ها روی هم گذاری شد تا نقشه مکان های بهینه برای دفن ضایعات ساختمانی مشخص شود. در ادامه، مناطق پیرامونی شهر یزد که شهرداری آنها را به عنوان مکان های مجاز دفن نخاله ها معین کرده بود، بر اساس تکنیک چند شاخصه تاپسیس ارزیابی و به دنبال آن مکان های بهینه دفن ضایعات ساختمانی اولویت بندی شد. بر اساس نتایج حاصل از روش شباهت به گزینه ایدئال چهار منطقه مجاز تعیین شده شهرداری شامل شحنه، خلدبرین، گود محمودی و محدوده پارک کوهستان به ترتیب ۴۰۲/۰، ۶۱۲/۰، ۴۰۳/۰ و ۴۴۳/۰ امتیاز گرفتند. بدین ترتیب، بر مبنای همه شاخص های زیست محیطی، اقتصادی و زیبایی شناسی منظر مناطق شمال شرق شهر یزد برای دفن نخاله های ساختمانی شهری بر سایر گزینه ها ارجحیت دارد.

تعیین مکانهای بهینه دفن نخاله های ساختمانی در شهرهای هموار و بیابانی با استفاه از سیستم اطلاعات مکانی و تکنیک شباهت به گزینه ایدئال (مورد مطالعه: شهر یزد) Keywords:

مکانیابی , نخالههای ساختمانی , ساختوساز , محیط زیست , یزد