بررسی تاثیر تاخیر در دور آبیاری در مرحله رشد سریع ساقه بر عملکرد کمی و کیفی و حجم آب مصرفی نیشکر (رقم CP۶۹-۱۰۶۲)

پژوهش حاضر در قالب آزمایش مزرعه ای به صورت بلوک های کامل تصادفی با ۷ تیمار و سه تکرار طی سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه شماره یک موسسه تحقیقات و آموزش توسعه نیشکر اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل -۱ آبیاری استاندارد براساس سنجش محتوی رطوبت خاک به عنوان تیمار شاهد، -۲ تاخیر در دور آبیاری به مدت دو روز در کل دوره اعمال تیمارها (از خرداد تا شهریور) به عنوان تنش کامل ۱، -۳ تاخیر در دور آبیاری به مدت چهار روز در کل دوره اعمال تیمارها (از خرداد تا شهریور) به عنوان تنش کامل ۲، -۴ تاخیر در دور آبیاری به مدت دو روز در ماه های خرداد و تیر، -۵ تاخیر در دور آبیاری به مدت چهار روز در ماه های خرداد و تیر، -۶ تاخیر در دور آبیاری به مدت دو روز در ماه های مرداد و شهریور و -۷ تاخیر در دور آبیاری به مدت چهار روز در ماه های مرداد و شهریور نسبت به تیمار آبیاری استاندارد، بود. آزمایش مورد بررسی بر روی مزرعه تازه کشت (سن پلنت) واریته CP۶۹-۱۰۶۲ اجرا شد. دوره اعمال تیمارهای آبیاری از ابتدای خردادماه شروع و تا پایان شهریورماه ادامه یافت. براساس نتایج این پژوهش، میانگین حجم آب مصرفی در هکتار در تیمارهای آبیاری استاندارد، دو و چهار روز با تاخیر در کل دوره اعمال تیمار به ترتیب ۹۵۶، ۱۱۰۹ و ۱۲۸۹ متر مکعب در هکتار بود که در تیمارهای دو و چهار روز تاخیر در دور آبیاری، حجم آب مصرفی در هر هکتار نسبت به تیمار شاهد ۱۶ و ۳۵ درصد بیشتر بود. نتایج نشان داد که با وجود کاهش تعداد دفعات آبیاری در سطوح تیماری دو و چهار روز تاخیر در دور آبیاری نسبت به تیمار استاندارد، حجم آب مصرفی در هر هکتار افزایش یافت. از طرفی بیشترین عملکرد نیشکر مربوط به تیمار آبیاری استاندارد با میانگین ۱۳۱ تن در هکتار بود و تیمارهای تنش کامل ۱ (تیمار دوم) و تنش کامل ۲ (تیمار سوم) به ترتیب سبب کاهش ۲۰ و ۳۱ درصدی عملکرد نیشکر شدند. سطوح تیماری دو و چهار روز تاخیر در آبیاری در خرداد و تیر و دو و چهار روز تاخیر در مرداد و شهریور نسبت به آبیاری استاندارد نیز به ترتیب منجر به کاهش ۱۶، ۲۶، ۸ و ۱۵ درصد عملکرد نیشکر نسبت به تیمار استاندارد آبیاری شدند. بر اساس نتایج، بیشترین کاهش عملکرد نیشکر مربوط به سطوح تنش کامل ۲ (چهار روز تاخیر در کل دوره ی اعمال تیمار) و چهار روز تاخیر در خرداد و تیرماه بود. این نتایج گویای تاثیر منفی بیشتر تاخیر آبیاری در خرداد و تیر نسبت به مرداد و شهریور بود که دلیل آن را می توان به پایین بودن رطوبت هوا و شدت تبخیر بالا در این ماه ها نسبت داد.