حکمرانی آب و چالش در توسعه پایدار ج.ا.ایران

آب علاوه بر نقش حیاتی در بقاء انسان و کره زمین، مهم ترین عنصر توسعه اجتماعی-اقتصادی جوامع است. به طوری که نخستین تمدن های بشری پیرامون منابع آبی شکل گرفته اند. آب به عنوان عنصر اصلی تولید و زیست اجتماعی انسان بدیل در توسعه پایدار به طوری که بدون آن توسعه پایدار گفت وگو نخواهد داشت. در این میان کشور ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی در دیرباز با منابع آبی اندکی برخوردار بود و با شتاب توسعه کم آبی و افزایش جمعیت، تشدید شده است. تا جایی که ایران یکی از کشورهای در تنش آبی معرفی می گردد که در طول تاریخ دولت و حکومت مسئول حفظ و نگهداری و توزیع عادلانه آن نبوده اند. در واقع حکمرانی آب یکی از کارکردهای دولت و حکومت در ایران بوده است. همین راستا مهم ترین چالش های پیش روی توسعه پایدار ایران، بحران آب و حکمرانی ناکارآمد آن است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش حکمرانی آب در توسعه پایدار ج.ا.ایران انجام شده است. «حکمرانی آب» با همان قواعد امروئه شیوه های تولید، صیانت و مصرف آب نیست، بلکه حکمرانی خوب به حوزه های گوناگون شرب، کشاورزی و صنعت، نه تنها بدنه توسعه پایدار نیست، بلکه بخشی از مصرف توسعه پایدار است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی است. یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که چشم انداز بحران کم آبی و روش ها و استراتژی کهن، نه تنها توسعه پایدار ایران را به مخاطره نخواهد انداخت، بلکه حیات و امنیت اجتماعی را از بین می برد. از همین رو ضرورت بازتعریف نقش دولت در حکمرانی آب به نحوی که توزیع عادلانه و متوازن رقم بخورد، ضروری می نماید.

Keywords:

حکمرانی آب , بحران آب , توسعه پایدار , ایران , حیات اجتماعی