ارزیابی تنوع ژنتیکی و برآورد وراثت پذیری عملکرد و موسیلاژ دانه در اکوتیپهای بارهنگ

بارهنگ (Plantago major) گیاهی چندساله و متعلق به خانواده Plantaginacea است. بارهنگ در منطقه وسیعی از قاره آسیا، اروپا، شمال آفریقا، آمریکا و همچنین در تمامی نقاط ایران رویش دارد. هیجده اکوتیپ بارهنگ از اداره تحقیقات کشاورزی اصفهان و سایر مناطق کشور تهیه و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در سال 1389 کشت شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف معنی داری در بین ژنوتیپ های مورد مطالعه بارهنگ از نظر صفات مورفولوژیک عملکرد دانه وجود دارد. بیشترین ضرایب تغییرات ژنتیکی و فنوتیپی از وزن هزار دانه (CVg=52/65% و CVp=53/2%) و کمترین آنها از ارتفاع (CVg=13/62% و CVp=14/3%) بدست آمد. ضرایب تغییرات ژنتیکی و فنوتیپی وزن موسیلاژ در یک گرم به ترتیب 20/32% و 20/88% برآورد گردید. در بین صفات مورفولوژیک بیشترین وراثت پذیری به عملکرد دانه و وزن هزار دانه (98/71% اختصاص داشت. نتایج همبستگی صفات نشان داد که وزن موسیلاژ با مقدار تورم در یک گرم (r= 0/79) همبستگی منفی و با وزن هزار دانه (r= 0/69) و شاخص برداشت (r= 0/66) همبستگی مثبت و معنی داری داشت.

Keywords:

بارهنگ , تنوع ژنتیکی , موسیلاژ , فاکتور تورم