بررسی آب مجازی و شاخص های بهره وری آب در محصول سیب زمینی استان همدان

با توجه به کمبود آب در نقاط مختلف کشور، تعیین و ارزیابی مقدار آب مجازی و بهره وری آب، در محصولات مهم زراعی، لازم و ضروری به نظر می رسد. در این پژوهش به محاسبه و بررسی سه شاخص آب مجازی(VW)، بهره وری فیزیکی(WP) و بهره وری اقتصادی(NBPD) محصول سیب زمینی در سال زراعی ۱۴۰۱، در استان همدان پرداخته شد. عملکرد محصول، هزینه ودرآمد حاصله، مقدار آب مصرفی و نیاز آبیاری سیب زمینی در مزارع مورد مطالعه ده شهرستان استان، جمع آوری، اندازه گیری و محاسبه شد. نتایج تحقیق نشان داد بیشترین مقدار شاخص(VW) سیب زمینی ۹/۳۰۱ لیتر برکیلوگرم مربوط به شهرستان ملایر و کمترین مقدار آن برابر با ۷/۲۰۰ لیتر برکیلوگرم مربوط به شهرستان بهار می باشد و با درنظر گرفتن مساحت زیرکشت این محصول در شهرستانهای مختلف استان، بطور میانگین و برای کل استان، مقدار این شاخص برابر با ۱/۲۴۴ لیتر برکیلوگرم شد. همچنین بیشترین مقدار شاخص(WP) سیب زمینی۹۸/۴ کیلوگرم برمترمکعب، مربوط به شهرستان بهار و کمترین مقدار آن برابر با ۳۱/۳ کیلوگرم برمترمکعب مربوط به شهرستان ملایر می باشد و با درنظر گرفتن مساحت زیرکشت این محصول در شهرستانهای مختلف استان، بطور میانگین و برای کل استان، مقدار این شاخص برابر با ۱۰/۴ کیلوگرم برمترمکعب شد. شاخص محاسباتی(NBPD) نیز در شهرستان بهار بیشترین مقدار را داشت که برابر با ۲/۴۰۸ هزار ریال بر مترمکعب و در شهرستان ملایر کمترین مقدار و برابر با ۴/۲۷۱ هزار ریال بر مترمکعب بود. این شاخص نیز با درنظر گرفتن مساحت زیرکشت سیب زمینی در شهرستانهای مختلف استان، بطور میانگین و برای کل استان، محاسبه و مقدار آن برابر با ۷/۳۳۵ هزار ریال بر مترمکعب شد.

Keywords:

بهره وری اقتصادی , بهره وری فیزیکی , عملکرد , هزینه و درآمد