نقش زون گسله خضرآباد در ایجاد حرکت‌های توده‌ای

مسئله حرکت‌های تودهای یکی ازمسائل است که در چند سال اخیر مشکلات زیادی را به وجود آورده است و در کشورهای مختلف مخصوصاً در ایران هر ساله تلفات زیادی را به بار می‌آورد. یکی از عوامل ایجادکننده حرکت‌های توده‌ای وجود گسل می‌باشد. حوضه مورد مطالعه در این تحقیق، حوضه خضرآباد بوده که یکی از زیر حوضه‌های دشت یزد – اردکان در دامنه شمالی رشته کوه‌های شیرکوه یزد بین (فرمول در متن اصلی مقاله) عرض شمالی واقع گردیده است. و بالغ بر 418 کیلومتر گسل در این حوضه وجود دارد. این حوضه بخشی از شهرستان صدوق بوده و در جنوب این شهرستان واقع شده است. هم‌چنین مساحت حوضه برابر 105995 هکتار می‌باشد. در این پژوهش زون گسله از طریق شاخص‌های ژئومورفیک مورد شناسایی قرار گرفته و برای اثبات فعال بودن منطقه از شاخص سینوزیته جبهه کوهستان و با تشخیص خطوارگی سازندهای سنگی از طریق عکس‌های هوائی، تصاویر ماهواره‌ای (سنجش از دور) و نقشه‌های زمین‌شناسی اقدام شد که این شاخص در پهنه شرقی 2/1 و در پهنه غربی 3/1 شد که نشان از فعال بودن حوضه از نظر مورفوتکتونیکی می‌باشد. سپس با شناسائی زون گسله در منطقه و شناخت گسله‌های اصلی و فرعی و تهیه نقشه گسل‌ها در محیط ArcGIS تأثیر زون گسله در ایجاد حرکت‌های توده‌ای مورد ارزیابی قرار گرفت. هم‌چنین با تهیه نقشه DEM منطقه و تلفیق آن با لایه‌های دیگر و تهیه نقشه‌های شیب و جهت در نهایت تعداد 44 مورد ریزش سنگی و 12 مورد ریزش بلوکی که همگی در نزدیک گسل‌های منطقه می باشد شناسائی شده که نشان از نقش زون‌های گسله و گسله اصلی در ایجاد حرکت‌های توده‌ای می‌باشد.

Keywords:

حرکت‌های توده‌ای , گسل , ریزش سنگی , ریزش بلوکی , حوضه خضرآباد