بررسی رابطه (تعامل یا تقابل) بین دو مفهوم توسعه پایدار و مرمت شهری (با تأکید بر حفاظت از بافت های تاریخی ایران)

فضاهای شهری، به مرور زمان، طی یک روند رو به تخریب و فرسودگی، با مسائل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و زیست محیطی گوناگونی مواجه می شوند، به گونه ای که پاسخگوی نیازهای امروزی بشر نیستند. بدین ترتیب با اهمیت ندادن به این موضوع و عدم رفع مشکلات مذکور و مهیا نمودن شرایط موجود برای نیل به توسعه پایدار شهری، نمی توان آینده روشنی را برای شهر پیش بینی کرد. مرمت شهری به منظور بازآفرینی، معاصر سازی، تجدید حیات شهر و ارتقاء کیفیت زندگی شهرنشینی برای رسیدن به آینده ای مطلوب و شهری پایدار انجام می گیرد. سعی در حفظ و بهبود وضعیت کالبدی شهر، به روز نگهداشتن فضای شهری و انطباق آن با رفتار و فعالیت اجتماعی شهروندان در دوران حاضر، از جمله اهداف مرمت شهری محسوب می شوند. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بر اساس مطالعه منابع کتابخانه ای تهیه و در آن سعی شده است که اهمیت موضوع مرمت با تکیه بر معیارهای توسعه پایدار شهری مورد توجه قرار گیرد و هدف از این پژوهش بررسی چگونگی اجرای مرمت شهری در راستای تحقق توسعه پایدار و تعیین رابطه میان این دو مفهوم با تأکید بر حفاظت از بناهای تاریخی کشور ایران است. نتایج حاصل از تحقیق گویای آن است که با وجود اینکه اهداف و عملکردهای مرمت شهری در برنامه ریزی ها و سیاست گذاری های ملی و بین المللی در پی تحقق توسعه پایدار تعیین شده اند، اما در عرصه عمل، همگرایی بین این دو مفهوم مشاهده نمی شود و این دو مقوله همواره با یکدیگر در چالش و تقابل اند. علت اصلی این تقابل نیز عدم توجه مسئولین به فرهنگ زمینه در سیاست گذاری های مرمت شهری و در نتیجه عدم مشارکت و حضور مردم در عرصه حفاظت از میراث فرهنگی و تاریخی کشور است.

Keywords:

مرمت شهری , بهسازی و نوسازی , توسعه پایدار , بافت های تاریخی , توسعه , حفاظت