بررسی تطبیقی مفاهیم، اصول و روشهای سنتی معماری و شهرسازی ایرانی در معماری و شهرسازی پایدار

تحقیق و پژوهش در معماری گذشته ایران و تعلیم درست آن می تواند حرکت نادرست و ناصواب معماری معاصر را تصحیح و روش مناسبی را پی ریزی کند. معماری هر چه باشد سازنده و سازمان دهنده فضای زیست انسان است. مقصود ادراک گذشته و آموختن آن گوهر اساسی معماری گذشته، یعنی فضاست، چیزی که دیگر زمان نمی شناسد و فضای شهری واجد همین گوهر اساسی است، به ویژه فاضهایی که در طول تاریخ به تدریج شکل گرفته اند. معماری کهن سرزمین ایران، زنجیره ای به هم پیوسته از تجربیات و ارزش هایی است که سینه به سینه از هزاران سال پیش تا کنون توسط هنرمندان، معماران و م ردم ایران استمرار یافته است. طی این تکامل تدریجی، معماری و شهرسازی ایرانی همواره در تمامی دوران با تکیه بر زیرساخت های فرهنگی، مذهبی، اجتماعی و طبیعی زمان خود شکل گرفته و در نقاط مختلف ایران بهدلیل وجود اقوام، مذاهب و اقلیم های گوناگون، انواع مختلف سبک های معماری و شهرسازی به وجود آمده است. همسازی شهرها، روستاها و بناهای ایرانی در زمان ها و مکان های مختلف با بسترهای اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و زیست محیطی باعث شده است که معماری ایران همواره پاسخگوی نیازهای مادی و معنوی جامعه و مردم باشد. معماری و شهرسازی در مناطق مرکزی و کویری ایران که آئینه ی تمام نمای معماری و شهرسازیاصیل ایرانی هستند بیشترین همسازی را با بسترهای فرهنگی، مذهبی، اجتماعی و طبیعی خود دارند. ارتباط تنگاتنگ بین معماری و شهر با انسان و طبیعت، نشان از وجود مفاهیم و ویژگی های پایداری در معماری و شهرسازی ایرانی دارد که می تواند الهام بخش معماران معاصر ایرانی و حتی غیر ایرانی باشد. و این در حالی است که در سطح جهانی، موضوع اثرات گلخانه ای، ترافیک شهری، تراکم زمین، آلودگی هوای شهری و افزایش جمعیت، اثرات ناخوشایندی بر کیفیت زندگی انسان در شهرها ایجاد کرده است. این مسائل موجب می شوند تا توجه به موضوع پایداری، شهرها در راس امور قرار گیرد. در این تحقیق ضمن بررسی تطبیقی مفاهیم و ویژگی های معماری و شهرسازی ایرانی با مفاهیم و خصوصیات معماری و شهرسازی پایدار به مطالعه و تحلیل مفاهیم و ویژگی های معماری و شهرسازی سنتی ایران پرداخته شده است، که حاصل این بررسی دستیابی به ویژگی های مشترک بین دو مقوله مورد بررسی می باشد.

Keywords:

توسعه پایدار , شهر پایدار , طراحی پایدار , پایدار سنتی