پهنه بندی خطر زمین لغزش در حوزه نوژیان (جنوب شرق خرم آباد- استان لرستان)

زمین لغزش یا رانش زمین (landslide) و به طور کلی حرکات توده ای مواد از زمره پدیده های طبیعی هستند که تحت تأثیر عوامل مختلف به ویژه گرانش زمین در دامنه های شیب دار به وقوع می پیوندند . عوامل متعددی نظیر وضعیت زمین شناسی و زمین ریخت شناسی، شرایط اقلیمی منطقه و کاربری اراضی می توانند در تحریک و تشدید این پدیده مؤثر باشند . بر این اساس و با توجه به نقش هر یک از عوامل مذکور و میزان تأثیر آنها، ناحیه مورد بررسی به پهنه های مختلف لغزشی (پهنه بندی) طبقه بندی می گردد . پهنه بندی زمین لغزش به منظور به نقشه در آوردن لغزش های موجود و برآورد پتانسیل عوامل محرک و مخرب دامنه ها انجام گرفته است. مقاله حاضر به عنوان یک بررسی موردی در جهت بررسی پتانسیل زمین لغزش در حوزه نوژیان و پهنه بندی خطر زمین لغزش در آن حوزه است. برای پهنه بندی خطر حرکت های توده ای، ابتدا نقشه های مختلفی شامل زمین شناسی، شیب، کاربری اراضی ، نقشه گسل های منطقه، شدت زلزله و . . . تهیه و سپس رقومی گردیدند . با استفاده از عملیات میدانی، عکس های هوایی و داده های رقومی ماهواره ای، مناطق لغزشی اعم از سقوطی و رانشی بر روی نقشه پایه حوزه ترسیم شده است . از تلفیق نقش ه های مذکور با نقشه پراکنش زمین لغزش ، میزان لغزش در واحدهای مختلف هر نقشه به دست آمده و با استفاده از روش آماری (تراکم سطح ) برای هر واحد از عوامل لیتولوژی ، شیب ، جهت شیب ، فاصله از گسل ، کاربری اراضی ، شدت بارندگی ، شدت لرزه و ... میزان عددی وزن هر یک محاسبه شده و نقشه های وزن ساخته شده اند . با جمع نقشه های وزن، نقشه پهنه بندی براساس وزن به دست آمده است و با طبقه بندی این نقشه، نقشه نهایی پهنه بندی زمین لغزش حاصل شده است. نتایج حاصله نشان می دهد که حدود ٨١ درصد از کل لغزش ها را پهنه های لغزشی با خطر بالا و خیلی بالا در برگرفته اند .

Keywords:

پهنه بندی , حرکت های توده ای , زمین لغزش , عوامل محرک و مخرب دامنه ها , نوژیان