به منظور دستیابی به گونه های مناسب جنس
براسیکا در
شرایط دیم برای تولید روغن و رفع بخشی از نیاز روغن کشور، مطالعه ای بدین منظور در معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم (سرارود ) این بررسی روی ٥٠ ژنوتیپ صورت گرفت . ژنوتنیپ ها از سه گونه
rapa ،napus و juncea به صورت مشاهده ای مورد مقایسه قرار گرفتند. هر ژنوتیپ در ٥ ردیف ٥ متری با فاصله ٣٠ سانتی متر کشت گردید. در طول فصل رشد و بعد از برداشت تعداد ٧ صفت مورد بررسی قرار گرفت . نتایج نشان داد تجزیه خوشه ای در گروهبندی ژنوتیپ ها بسیار موثر بوده به طوریکه هر یک از گونه های napus ،
rapa و juncea در گروههای جداگانه قرار گرفتند. گروه اول دارای 42 عضو همه از گونه napus با میانگین 18/19 تعد اد دانه در غلاف بیشترین مقدار را نشان داد ضمن اینکه از میانگین عملکرد دانه قابل قبولی (1069/19 کیلوگرم در هکتار) برخوردار بود . گروه سوم شامل سه ژنوتیپ از گونه juncea بود و وضعیتی مشابه گروه اول داشت با این تفاوت که از لحاظ میانگین عملکرد دانه (1342/06 کیلوگرم در هکتار) بالاترین مقدار را نشان داد . گروه چهارم با سه عضو از گونه
rapa از کمترین میزان وزن هزار دانه و عمل کرد دانه (به ترتیب 2/86 و 478/83 کیلوگرم در هکتار) برخوردار بود . وجود همبستگی مثبت (0/742) معنی دار در سطح احتمال ١% بین تعداد شاخه فرعی با تعداد غلاف در بوته و منفی (0/437-) معنی دار در سطح احتمال ١% بین تعداد شاخه فرعی با وزن هزار دانه حا کی از این است که رشد رویشی بیشتر تعداد شاخه فرعی و تعداد غلاف در بوته بیشتری به دنبال خواهد داشت در نتیجه اواخر فصل که گیاه با گرمای شدید برخورد می کند دیگر توانی برای پر کردن دانه ها و رسیدن کامل در آن شرایط سخت نمی ماند. بنابراین باید از ژنوتیپ هایی که تعداد شاخه فرعی کمتری تولید می نمایند استفاده شود . ضمن اینکه می توان از این صفت به عنوان یک شاخص گزینشی منفی استفاده کرد. به طور کلی می توان اظهار داشت گونه
rapa برای
شرایط دیم مناسب نیست اما کشت گونه های
napus و juncea در مناطق دیم امکان پذیر است. هم چنین با توجه به گروهبندی های انجام شده به تنوع بین ژنوتیپ ها ی گونه ای
براسیکا می توان پی برد . به طوریکه جهت دو رگ گیری ها برای حصول حد اکثر هتروزیس، باید از ژنوتیپ هایی با کمترین درجه خویشاوندی استفاده نمود. یعنی ژنوتیپ هایی را گزینش نماییم که در گروههای متفاوت قرار گرفته اند و آن ها را در دو رگ گیری ها برای اهداف اصلاحی مورد نظر بکار بریم . ضمن ای نکه همبستگی صفات تحت بررسی نشان داد می توان از صفت تعداد شاخه فرعی به عنوان یک شاخص گزینشی منفی استفاده کرد.