انتخاب برای عملکرد دانه و تثبیت بیولوژیکی نیتروژن در ژنوتیپ های لوبیای معمولی (Phaseolus vulgaris L. )

به منظور تعیین صفات مؤثر بر تثبیت بیولو ژیکی نیترو ژن و عمل کرد دانه در لوبیای معمولی تعداد ١٦٠ ژنوتیپ در دو آزمایش جداگانه و در قالب طرح آگمنت کشت شدند . در یک آزمایش ژنوتیپ ها با سویه L-109 از باکتری Rhizobium legominosarum biovar Phaseoli تلقیح شده ولی در آزمایش دوم هیچگونه تلقیحی صورت نگرفته و این محیط بعنوان شاهد برای محیط اول در نظر گرفته شد . تجزیه ضرایب همبستگی نشان داد که صفات عملکرد دانه ، تعداد نیا م در بوته ، وزن خشک نیام در بوته ، وزن صد دانه ، عملکرد بیول وژیک، تعداد گره در بوته و درصد کل نیترو ژن اندام های هوایی همبستگی مثبت و بسیار معنی داری با درصد تثبیت نیترو ژن داشته که از بین آن ها صفات درصد کل نیترو ژن اندام های هوایی، تعداد گره در بوته و عملکرد بیولوژیک وارد مدل شده و 91/6% از تغییرات متغیر درصد تثبیت نیترو ژن را توجیه نمودند . تجزیه علیت بر روی این صفات نشان داد که درصد کل نیتروژن اندام های هوایی، تعداد گره در بوته و عمل کرد بیولو ژیک اثرات مستقیم و مثبت با درصد تثبیت نیترو ژن داشته و لذا می توان از آن ها به عنوان معیارهای انتخاب غیرمستقیم به منظور بهبود تثبیت نیترو ژن در ژنوتیپ های لوبیای معمولی استفاده نمود. نتایج تجزیه ضرایب همبستگی همچنین نشان داد که تمامی صفات مورد مطالعه همبستگی مثبت و معنی داری با عمل کرد دانه داشته که از این میان تنها صفات شاخص برداشت ، عملکرد بیولوژیک، تعداد گره در بوته و درصد تثبیت نیتروژن وارد مدل رگرسیونی شده و رویهم رفته ٩٥ % از تغییراتعملکرد دانه را توجیه نمودند . تجزیه علیت بیانگر این بود که تنها صفات شاخص برداشت و عملکرد بیولو ژیک دارای اثرات مستقیم مثبت و قابل ملاحظه بر عم لکرد دانه بوده و به همین دلیل به عنوان بهترین معیارهای انتخاب غیرمستقیم برای بهبود عمل کرد دانه به و یژه در نسل های مقدماتی قابل توصیه می باشند.

Keywords:

نیتروژن , لوبیا , سویه L.190 , باکتری , شاخص برداشت