اثر محدودیت رطوبتی در مراحل قبل و بعد از ظهور بساک بر مراحل نمو ژنوتیپ های تری تیکاله هگزاپلوئید

این بررسی در قالب کرتهای خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق مشهد به مدت دو سال زراعی 82-1380 اجرا شد . محدودیت های رطوبتی در مراحل مختلف نمو در کرتهای اصلی و ژنوتیپ های تری تیکاله (شامل Juanillo 92 و چهار ژنوتیپ امیدبخش) در کرتهای فرعی قرار داشتند. سطوح مختلف محدودیت رطوبتی شامل، (L1) شرایط بهینه، L4, L3 و L2 قطع آبیاری و جلوگیری از بارندگی بوسیله باران گیر (Rain shelter) ترتیب در مراحل یک برگی تا برجستگی دوگانه (Double Ridge) برجستگی دوگانه تا ظهور بسا ک و ظهور بساک تا مرحله پرشدن دانه، L5 و L6 یک آبیاری تکمیلی در طول فصل رشد و نمو (بدون استفاده از باران گیر ) به ترتیب در مرحله ظهور بساک و پر شدن دانه بود . نتایج نشان داد دوره رویشی تحت تاثیرمحدودیت رطوبتی قرار نگرفت . محدودیت رطوبتی از مرحله برجستگی دوگانه تا ظهور بساک (L3) باعث کاهش معنی دار درجه روز رشدتا سنبلچه انتهایی در مقایسه با شرایط بهینه رطوبتی شد . در بین سطوح مختلف محدودیت رطوبتی کمترین درجه روز رشدتا ظهور بساک به L3 (محدودیت رطوبتی از برجستگی دوگانه تا ظهور بساک) تعلق داشت . علی رغم وجود کمترین روز تا ظهور بساک در تیمار L3 طول دوره پر شدن دانه آن به دلیل شرایط مناسب رطوبتی پس از مرحله ظهور بسا ک، در حد تیمار L1 بود . در بین تیمار های مختلف محدودیت رطوبتی کمترین دوره پر شدن دانه به L4 تعلق داشت . شرایط مناسب رطوبتی در این تیمار در قبل از ظهور بسا ک باعث شد درجه روز رشدتا ظهور بسا ک در حد شرایط بهینه رطوبتی باشد حال آ نکه تنش محدودیت رطوبتی در مرحله پس از ظهور بسا ک درجه روز رشدتا رسیدگی فیزیولو ژیکی را در این تیمار (L4) به پایین ترین سطح تنزل داد، بنا براین کمترین دوره پر شدن دانه در این تیمار (L4) حاصل شد . مقایسه تیمار های L5 (آبیاری در مرحله ظهور بسا ک) و L6 (آبیاری در مرحله شیری دانه ) نیز نشان داد که آبیاری در مرحله ظهور بسا ک (L5) نسبت به L6 باعث کاهش درجه روز رشد تا رسیدگی فیزیولو ژیکی شد ودوره پر شدن دانه در تیمار L5 نسبت به L6 کاهش داشت.

Keywords:

برجستگی دوگانه , دوره پر شدن دانه , سنبلچه انتهایی , تریتیکاله , تنش رطوبتی , مراحل نمو