اندیشه های رورتی و تاثیر آن بر تحول رابطه معلم و شاگرد

در دوره معاصر یکی از مکاتب مهم و تاثیر گذار در حوزه فلسفه تعلیم و تربیت پراگماتیسم بوده است که یکی از سردمداران مهم این نحله فکری جان دیوئی می باشد.افکار فلسفی دیوئی ، متاثر از اندیشه های فلسفی هگل و نظریه تکاملی چارلز داروین است گوتک، 6831 .وی فلسفه را با تمام ماجراهای حیات آدمی همراهمی دانست و معتقد بود که فلسفه یک فعالیت پیگیر در پژوهش و جستجویی آرزومندانه است و بر آن بود دنیایی که در آن زندگی می کنیم دائما در حال تغییر ودگرگونی است و اندیشه ها نیز مدام در حال تغییر است. چنین فلسفه ای که تحول را اساس کار خود قرار داده بود خود نیز دستخوش جریانات فکری دیگری شد وبه انزوا فرو رفت. پس از انزوای پراگماتیسم، تنی چند از متفکران در صدد احیای آن برآمدند که در این میان سهم ریچارد مک کی رورتی در این احیاگری بیش از بقیه بود. اونخست به فلسفه تحلیلی گرایش داشت، اما بر اثر آشنایی بیشتر با فلسفه های آمریکایی و اروپایی به کاستی هایی در این فلسفه پی برد و آنگاه منتقد فلسفه تحلیلی شد و پس از آن تحولات فکری او حول محور عملگرایی و پست مدرنیسم به جریان افتاد آزرنگ، 6831 و زادگاهی را برای مقوله های مهم و اثرگذار در جامعه و بخصوص حوزه فرهنگ فراهم آورد. به ویژه توجه خاص او به زبان که یکی از عناصر اساسی فرهنگ است عمدتا باعث تولید چنین مقوله هایی شده است. مقولههایی که می توانند برای مسائل مهمی چون آموزش و پرورش راهگشا باشنداز دست آوردهای مهم این جریان فکری می توان به خودآفرینی، واژگان نهایی، طعن گرایی، مدینه فاضله، همبستگی اجتماعی، همدلی و همدردی، برابری و مبارزه با تبعیض، تحمل و مدارا، امید به آینده و ... اشاره کردباقری، 6831. ارزشمندی چنین گفتمان هایی در عمل هویدا می شوند و از آنجا که رورتی به فرد وتعامل وی با اشخاص دیگر علاقمند است، می خواهد مدینه فاضله ای را مهیا کند و خواستگاه این چنین مقولات را فرد و جامعه میداند که هم در عمل و هم در نظربر سبیل آنها باشند. نمود برجسته تعامل فرد با اشخاص دیگر در آموزش و پرورش، رابطه معلم و شاگرد است. بر اساس مکاتب سنتی ای چون ایدئالیسم و رئالیسم، معلم محوری یک اصل تربیتی بوده که در این رابطه کودک حالت انفعالی داشته و پذیرای آموزه های معلم بوده است.اما پس از آن در مکاتبی چون ناتورالیسم، ) پراگماتیسم، اگزیستانسیالیسم و دیگر فلسفه های جدید نقش معلم تحول یافته و در کنار کودک همچون مشاور و راهنما می باشد. گوتک، 6831 حال مساله اصلی این مقاله این است که دست آوردهای انسان شناسی و ارزش شناسی رورتی چه تاثیری بر روابط حاکم بین معلم و شاگرد می گذارد و چگونه در تحول این رابطه ارزشمند یارای آموزش و پرورش خواهد بود؟