تنوع ژنتیکی گونه های چاودار کلکسیون بانک ژن گیاهی ملی ایران بر اساس صفات مورفولوژیک،فنولوژیک و فیزیولوژیک

در این تحقیق با هدف ارزیابی عمومی و تعیین میزان تنوع ژنتیکی در گونه های چاودار ایران، 81 جمعیت از کلکسیون چاودار بانک ژن گیاهی ملی ایران مورد بررسی قرار گرفتند. کشت در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد و در طول فصل رشد 31 صفت مورفولوژیک، فنولوژیک و فیزیولوژیک در مزرعه و در آزمایشگاه اندازه گیری شدند. پارامترهای آماری برای صفات مورد بررسی محاسبه و شاخص شانون و ضریب تغییرات فنوتیپی تعیین شد و از تجزیه خوشه ای جهت گروه بندی ژنوتیپ ها استفاده شد. این بررسی وجود تنوع قابل ملاحظه ای را در جمعیت های چاودار مورد بررسی نشان داد. در میان صفات کیفی، بیشترین شاخص شانون برای شکنندگی سنبله (63/0) و خوابیدگی ساقه (496/0) و کمترین شاخص شانون برای کرک برگ و ساقه ( 107/0) به دست آمد. بر اساس ضریب تغییرات به دست آمده در بین صفات کمی، بیشترین تنوع به ترتیب در صفات سطح برگ پرچم (89/49) و طول سیخک (87/27) و کمترین میزان تنوع در صفات تعداد روز تا ظهور سنبله (74/7) و تعداد روز تا گلدهی (42/7) مشاهده شد. انجام تجزیه خوشه ای بر اساس صفات کیفی تا حد زیادی قادر به جداسازی گونه های S.cereale و S.strictum از یکدیگر بود، لذا به نظر می رسد این صفات می توانند در تفکیک گونه های جنس چاودار مورد استفاده قرار گیرند.

Keywords:

تنوع , چاودار , منابع ژنتیکی , صفات مورفولوژیکی