فرم و تزئینات در شمعدان های فلزی دوره تیموری

دوره تیموری یکی از مهمترین دوره ها در فلزکاری اسلامی است که یکی از نمونه های آن شمعدان های نفیس با تزئینات بسیار ظریف و باکیفیتی است که به وفور از این دوره به دست آمده و هم اکنون در موزه های سراسر دنیا نگهداری می شود. در این تحقیق سعی داریم با بررسی نمونه های این شمعدان ها ، فرم و تزئینات آنها را مطالعه کرده و ویژگی ها و شاخصه های این شمعدان ها را مورد تحلیل قرار دهیم. همچنین رابطه نقوش مورد استفاده در این شمعدان ها با کارکرد آنها را مورد بحث و بررسی قرار دهیم. انتظار می رود در راستای این پژوهش با استفاده از اطلاعات موجود در کتب مختلف ، منابع اینترنتی و مطالعات میدانی ، به سیر تحول نقوش و تزئینات و فرم این نمونه ها پرداخته شود و همچنین چگونگی تأثیرات دیگر هنرها را در این آثار مطالعه کنیم. با توجه به مطالعات انجام شده در این پژوهش ، به این نتیجه می رسیم که اکثر شمعدان های فلزی این دوره از برنج و با تکنیک ریخته گری ساخته شده اند . فرم پایه تمامی این نمونه ها به شکل مخروط ناقص است و در اواخر دوره تیموری ساخت شمعدان دوسر و به ویژه شمعدان با سر اژدها در ایران رایج شده است . این نمونه ها برای زیبایی بیشتر با تکنیک های مرصع کاری ، سیاه قلم و قلع زدن به صورت چند رنگ تزئین شده اند و بدنه این شمعدان ها با هیئت و گره بندی های هندسی تقسیم و اکثرا با نقوش تزئینی گیاهی ، هندسی ، انسانی و حیوانی به طرز زیبایی آراسته شده اند . این شمعدان ها در آثار نگارگری دوره های مختلف نقش شده اند که سندی بر نقش کاربردی و استفاده این شمعدان ها در زندگی روزمره مردم این سرزمین می باشند.

Keywords:

شمعدان های فلزی , فلزکاری تیموری , نقوش تزئینی , فرم