بررسی نقش اوراق مشارکت در تامین مالی در ایران

هر ساله، کمبود منابع مالی، تامین مالی پروژه ها و همچنین واحدهای تولیدی و تجاری را با مشکل روبرو می سازد. به این منظورو برای برطرف کردن این مشکل میتوان از راهکارهای مختلفی همچون قرض گرفتن از بانک مرکزی ، قرض گرفتن از خارج و انتشار اوراق بهادار استفاده کرد . استقراض از بانک مرکزی ، باعث افزایش حجم پول در جامعه شده و نرخ تورم را افزایش می دهد . قرض گرفتن از خارجی ها نیز علاوه بر خروج ارز و سرمایه از کشور ،بستگی به اینکه از بانکهای تجاری با بهره های بالا یا نهادهای بین امللی نظر بانک جهانی یا صندوق بین المللی پول باشد، می تواند منجر به ایجاد انواع وابستگی های سیاسی و اقتصادی در بلند مدت شود . که در هر دو صورت ممکن است مضراتی بیشتر از مزایا برای کشور بدنبال داشته باشد بعلاوه بر اساس اسلامی بیدگلی، ۱۳۸۷ پژوهش های انجام شده، نشان می دهد که نظام مصرف پس اندازها در ایران ، یک نظام مبتنی بربانک است ؛ به این معنا که بیشتر مردم ، پس اندازهای خود را به بانک می سپارند و بانکها، پس اندازهای سپرده گذاران را به صورت تسهیلات در اختیار متقاضیان قرارمیدهند . در حقیقت ، این نظام توزیع پس انداز در کشور به زیان کسانی است که پس اندازهای کوچک دارند و از فرصت های سرمایه گذاری بهتر در کشور آگاه نیستند . از اینرو، چنانچه موسویان ، ۱۳۸۶ عنوان می کند ، سالم ترین شیو ه استفاده از سرمایه های مردم ، و انتشار اوراق بهادار است. در این روش ، اولاً سرمایه های مردم به سمت فعا لیت های اقتصادی سوق داده می شود که در بلندمدت برای اقتصاد مفید است . ثانیاً نه تنها باعث افزایش حجم پول نمی شود؛ بلکه بخشی از حجم پول جامعه را جذب کرده و از فشار تورم کم می کند . از این رو، در جهت هدایت پس انداز های خرد مردم به بخش های با بازدهی بالا و نیز بر طرف کردن نیازهای مالی بخش صادرات , انتشار اوراق بهادار ، به ویژه اوراق مشار کتی، مانند اوراق مضاربه راهکارمطلوبی به نظر می رسد . در این ارتباط، اوراق مشارکت، اوراق بهاداری است که به قیمت اسمی مشخص منتشر شده و به سرمایه گذارانی که قصد مشارکت در اجرای طرحهای زیربنایی، تولیدی و ساختمانی را دارند؛ به فروش می رسد. خریداران این اوراق به نسبت قیمت اسمی در سود حاصل از اجرای طرحهای مزبورشریک می شوند اسکینی، ، ۱۳۸۸ ، . اوراق مشارکت که در کنار اوراق مزارعه ، مساقات و اوراق مضاربه، در زمره ابزارهای مالی انتفاعی قرار می گیرد در حقیقت به منظور مشارکت مردم در اجراى طر ح هاى عمرانى انتفاعى دولت و طر ح هاى سودآور تولیدى ، ساختمانى و خدماتى شرکت های گوناگون ، طراحی شد . هدف از این تحقیق بررسی نقش اوراق مشارکت در تامین مالی در ایران است ، تا از این رهگذر در راستای اقتصاد مقاومتی و با توجه به اهمیت گسترش ابزارهای مالی از داخل کشور نقش این اوراق و عملکرد آن طی سالهای اخیر در ایران مورد ارزیابی قرار گیرد