استفاده از مدل SWAP به منظور بررسی تاثیر مدیریت آبیاری با آب شور بر رطوبت خاک منطقه رودشت اصفهان

کشور ایران با میانگین بارندگی حدود 250 میلیمتر در سال که حتی از یک سوم متوسط بارندگی در سطح دنیا کمتر است، جزء مناطق خشک و نیمه خشک به حساب می آید. در حال حاضر یکی از مهمترین مسائل کشور، مساله آب است. با وجود افزایش راندمان ابیاری در سالهای اخیر، محدودیت بسیار زیاد منابع آب شیرین در بعضی از مناطق، زارعین را وادار به استفاده از آب شور در کشاورزی نموده است. از آنجا که میزان رطوبت خاک از فاکتورهای مهم در برنامه ریزی ابیاری و مدیریت کشت است. لذا در این مطالعه اثر کیفیت و کمیت آب شور بر رطوبت خاک های منطقه رودشت اصفهان که منطقه ای با وسعت حدود 50 هزار هکتار در شرق اصفهان بوده و با مشکلات شوری آب و خاک روبروست، با استفاده از داده های آزمایشی در ایستگاه مطالعات زهکشی و اصلاح اراضی رودشت و به کمک مدل هیدرولوژیکی خاک، آب، اتمسفر و گیاه (SWAP) مورد بررسی قرار گرفته است. سه تیمار کیفیت آب ابیاری (با شوری های 2، 8، 12 دسی زیمنس بر متر) و دو تیمار آبشویی (بدون آبشویی و آبشویی بر اساس 75 درصد عملکرد محصول) در چهار تکرار به صورت طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در ایستگاه رودشت مورد ازمون قرار گرفت. جهت اجرای این آزمایش جمعا تعداد 24 کرت هر کدام به مساحت 125 متر مربع (ابعاد 5 ضربدر 25 متر) ایجاد شد. نتایج نشان داد به دلیل افزایش مکش خاک در خاک هایی که با آب شور آبیاری شده اند. رطوبت خاک نسبت به تیمارهایی که با آب شیرین آبیاری شده اند. درزمان آبیاری بالاتر بوده است. همچنین اثر شوری آب آبیاری بر تغییر رطوبت خاک در دوره رشد گیاه در شوری های مختلف، متفاوت بوده است. نمودارهای شوری آب آبیاری – رطوبت خاک در تیمارهاو عمق های مختلف نشان داد تاثیر شوری آب آبیاری بر تغییر رطوبت خاک در عمق های 30-0 و 60-30 سانتیمتری از سطح خاک، متفاوت بوده است. مدل SWAP مقادیر رطوبت خاک را با ضریب همبستگی 0/53 شبیه سازی کرد.

Keywords:

شوری , رطوبت خاک , مدل SWAP