بررسی تجمع فلزات سنگین در خاک تحت تاثیر آبیاری با غلظت های مختلف فاضلاب

امروزه با توجه به خشکی اقلیم کشور و کمبود آب جهت کشاورزی، نیازمند استفاده از هرگونه منبع آبی از جمله فاضلاب جهت آبیاری می باشیم . اما مصرف فاضلاب مخاطراتی از جمله آلودگی ناشی از تجمع فلزات سنگین در خاک و اثر آن ها بر رشد گیاه را به همراه دارد . این تحقیق در سال 1384 ، به منظور بررسی تجمع فلزات سنگین در خاک تحت تاثیر آبیاری با غلظت های مختلف فاضلاب، در روستای طالب آباد واقع در جاده ورامین ( استان تهران ) انجام شد . در این طرح اثر غلظت های مختلف فاضلاب شامل آب چاه، مخلوط مساوی از آب چاه و فاضلاب و فاضلاب خالص ( کانال فاضلاب سرخه حصار موجود در اراضی طالب آباد ) ، با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار بررسی شدند . جهت اندازه گیری فلزات سنگین در خاک نمونه هایی از عمق 30 سانتی متری خاک تهیه و به آزمایشگاه منتقل و پس از تهیه عصاره خاک، عناصر سنگین موجود در عصاره به کمک دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد . مقدار نهایی با 10 برابر کردن عدد قرائت شده از دستگاه بر حسب میلی گرم عنصر در کیلوگرم خاک به دست آمد . نتایج نشان می دهد که تاثیر فاضلاب بر برخی عناصر و تجمع آن ها در خاک بسیار معنی دار بوده است . مقادیر عنصر روی حدود سه برابر منگنز بوده و در انتها بیش از دو برابر افزایش یافته است و از مقدار تجمع عناصر سرب و کادمیوم در خاک کاسته شده که نشان دهنده جذب بیشتر این عناصر نسبت به ورود آن ها به خاک توسط گیاه و شستشوی آن ها می باشد . غلطت عناصر آهن، کروم ، نیکل و کادمیوم به دلیل جذب توسط ریشه ها و شستشو در خاک تغییری نیافته ولی غلظت منگنز و روی در اثر آبیاری با فاضلاب افزایش یافته است . بر اساس نتایج این تحقیق، اگر چه مقدار تجمع روی و منگنز به چند برابر نسبت به قبل از آزمایش افزایش یافت ولی همچنان در حد مجاز بود و تجمع عناصر نیکل، کروم، آهن و ... کمتر از دو عنصر اول بود .

Keywords:

آلودگی , فاضلاب , فلزات سنگین