مروری بر تاکسونومی گونه های تمشک در شمال ایران: آنالیز مورفولوژیک کیفی

تمشک (Rubus)، متعلق به زیر تیره Rosoideae ، شامل گیاهان درختچه ای، یا به ندرت علفی چند ساله از تیره Rosaceae (گلسرخ) می باشد. ساقه خاردار، شاخه گل دهنده معمولا روی ساقه های بلند چوبی سال های قبل به وجود می آید. ریشه ها دایمی و چندساله و شاخه های چوبی دو ساله است. گل آذین خوشه ای مرکب، گل ها دوجنسی و گرده افشانی به وسیله زنبور و حشرات صورت میگیرد. تمشک از نظر اقتصادی و اکولوژیکی دارای اهمیت می باشد. به عنوان یک گیاه زینتی در فضای سبز به کار گرفته می شود، میوههای Rubus به صورت تازه مصرف شده، یا برای تولید موادی مانند ژل ها و شربت ها فرآوری می شوند. حد و مرز و مفهوم گونه در اینجنس به واسطه حضور فرآیند های زیستی مانند پلی پلوئیدی، آپومیکسی و هیبریداسیون، پیچیده و نامشخص است. در این پژوهش تنوعو ساختار 7 گونه تمشک شمال ایران، مشتمل بر 130 ژنوتیپ از استان گیلان و مازندران با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیک کیفی (17صفت)، مطالعه شد. مشاهدات نشان می دهد، تنوع درون گونه ای بر اساس داده های مورفولوژیک بسیار کم و فاصله مورفولوژیک بینجمعیت ها بسیار بالاست. با نتایج بدست آمده از این مطالعه می توان بیان نمود که گونه های تمشک شمال ایران بر اساس نشانگرمورفولوژیک کیفی به طور 100 % از یکدیگر متمایز می شوند.

Keywords:

پلی پلوئیدی , تمشک , تنوع , نشانگر مورفولوژیک