بررسی کارائی سازههای کوتاه رسوبگیردر کنترل فرسایش و رسوب حوزه آبخیز بلوکآباد

عملیات اجرایی آبخیزداری اقداماتی هستند که به منظور بهره برداری بهینه از عوامل حوزه آبخیز و یا حفاظت و اصلاح منابع طبیعی اجرا می شوند . چنانچه عملکرد این طرح ها به روش های مناسب و از جنبه های مختلف فنی و و مهندسی مورد ارزیابی قرار گیرد ، نتایج حاصله می تواند منجر به یافتن علل شکست عملیات پیشنهادی و ارائه راهکارهای مناسب در جهت رفع آنها شود. در این مقاله که به بررسی عملکرد سازه های کوتاه رسوبگیر از نظر کنترل فرسایش و رسوب در حوزه آبخیز بلوکاباد پرداخته شده است . جهت ارزیابی عملکرد انواع سازه های کوتاه رسوبگیر از طرح بلوکهای کاملا تصادفی نا متعادل با سه تیمار استفاده شده است . نتایج حاصل از تجزیه واریانس نماینگر تاثیر مثبت سازه های احداث شده در کاهش فرسایش و رسوب می باشد . بررسی ها نشان می دهد که بین سازه های مورد بررسی اختلاف عملکرد معنی دار آماری وجود دارد و می توان چنین استنباط کرد که کارایی سازه های کوتاه رسوبگیر در کنترل فرسایش و رسوب یکسان نمی باشند . نتایج آزمون دانکن نشان می دهد که سازه های مورد بررسی به دو گروه تقسیم شده اند ، طوریکه سازه های بتونی و گابیونی در روه اول و سازه ملات سنگی در گروه دوم قرار گرفته اند . بنابراین میتوان گفت که عملکرد سازه های بتونی و گابیونی در کنترل رسوب مشابه هم بوده اما سازه ملات سنگی متفاوت از دو سازه دیگر عمل نموده است . طبق این بررسی ها از نظر کمی سازه ملاتسنگی بالاترین عملکرد را در کنترل رسوب داشته است و سازه بتونی کنترین نوسان را درعملکرد نشان داده است . در مجموع عملکرد مثبت سازه های کوتاه در کنترل فرسایش و رسوب منطقه مورد مطالعه از روش یاد شده بصورت کمی مورد تائید قرار گرفته است . دو عامل آب و خاک به عنوان منابع طبیعی اصلی در عرصه های آبخیز کشور، دائما در حال تخریب و از بین رفتن می باشد .

Keywords:

سازه کوتاه رسوبگیر , ملاتسنگی , بلوک آباد , کارائی , گابیونی